'Ruimte voor boeren kan ook in het buitenland'

Het debat vond plaats tijdens de Nacht van de Leefomgeving in Utrecht. Aan de orde kwamen onder meer de bufferzones die staan gepland rondom Natura 2000-gebieden. Partijen denken heel verschillend over hoe boerenbedrijven in die gebieden zich moeten aanpassen.

Volt is van mening dat wanneer voor intensieve veehouderijen geen plaats meer is in Nederland deze een betere toekomst hebben in het buitenland, waar meer (milieu)ruimte is. 'Landinwaarts in de Europese Unie is genoeg ruimte om een aantal boeren ruimte te geven', zegt Volt-kandidaat Veltkamp.

De Europees georiënteerde partij vindt dat de landbouw zich in Nederland moet concentreren op sectoren met meer toegevoegde waarde, zoals de glastuinbouw. De export van vlees en zuivel valt daar volgens Volt niet onder. In gebieden waar dat kan, moet ruimte zijn voor intensieve akkerbouw.

Niet te realiseren

CDA-kandidaat Arjan Tolkamp noemde verplaatsen een mooie oplossing voor boeren die dicht bij Natura 2000-gebieden zitten, maar plaatse er ook een grote kanttekening bij. 'Doordat de vergunningverlening op slot zit, is dit bijna niet te realiseren.' Tolkamp pleit voor gebiedsprocessen waarbij ook naar andere drukfactoren dan alleen stikstof wordt gekeken. 'We moeten de beweging maken naar circulair en het vertrouwen van boeren daarin herstellen.'

Een partij die haaks op de visie van Volt staat, is ChristenUnie. Kamerlid Pieter Grinwis wil de boeren rond Natura 2000-gebieden juist zoveel mogelijk behouden. Hij ziet voor hen een functie in wat hij noemt 'maatschappelijke landbouw'. Deze boeren verrichten naast hun bedrijf ook taken op het gebied van natuur- en waterbeheer.

Vakmanschap centraal

'Het is een keuze tussen 'en, en' en niet 'of, of', zegt Grinwis, die vindt dat het vakmanschap van boeren weer centraal moet staan. Zijn partij is voorstander van doelsturing, waarbij boeren op het halen van de doelen worden afgerekend. Hij is bang dat wanneer de plannen van linkse partijen worden uitgevoerd alleen 'grote en kapitaalintensieve' boerenbedrijven overblijven. 'Dat moeten we niet willen.'

Een partij als D66 zet in deze verkiezingen weer in op een fors kleinere veestapel. 'De kern van het probleem is dat we hier te veel stront hebben', zei kandidaat-Kamerlid Henk-Jan Oosterhout van de partij. Hij noemde daarbij echter geen percentage. Wel hield hij een pleidooi voor innovatieve voedselproductie, zoals kweekvlees en fermentatie.

De landbouw zou moeten inzetten op plantaardig voedsel en vezelgewassen voor biogrondstoffen. 'We importeren nu veevoer en laten het vlees verwerken door arbeidsmigranten. Dat biedt te weinig toegevoegde waarde. Laten we wereldmarktleider worden in kweekvlees', aldus Oosterhout.