Sombere vooruitzichten voor marges Europese akkerbouwers

RaboResearch verwacht dat de akkerbouwmarges in de Europese Unie (EU) rond het vijfjarig gemiddelde liggen in 2025 en lager in 2026. Volgens de specialisten hebben betere gewasopbrengsten de impact van dalende grondstofprijzen helpen compenseren, maar heeft het slechts voor een bescheiden herstel gezorgd.

Net als de editie van 2024 benadrukt het Rabo-rapport van dit jaar de aanhoudende margedruk voor akkerbouwers, maar is de situatie nu complexer. Vorig jaar waren het vooral de dalende grondstofprijzen die de margedruk aanwakkerden. Dit jaar voegt RaboResearch daar andere factoren aan toe, waaronder hogere kosten en grotere onzekerheid vanwege toegenomen geopolitieke spanningen en de invoering van Amerikaanse importheffingen.

Hogere opbrengsten tarwe en koolzaad

Vanwege het gunstige weer dit groeiseizoen zijn de opbrengsten van belangrijke wintergewassen als tarwe en koolzaad in het grootste deel van de EU groter. Hierdoor zien landen als Frankrijk, Spanje en Roemenië verbeteringen in de marges, ondersteund door sterke graanopbrengsten.

Zo oogst Frankrijk volgens RaboResearch 7,4 miljoen ton tarwe. Dit is een stijging van 6,1 procent tegenover vorig jaar en dit is boven het meerjarig gemiddelde van 6,9 miljoen ton per hectare. Ook Nederland verwacht in 2025 betere gewasopbrengsten dan vorig jaar, vooral voor suikerbieten. De Duitsers hebben daarentegen te maken met kleinere oogsten van aardappelen en bieten en slechts gemiddelde opbrengsten voor granen en koolzaad.

Verder staat in het rapport dat prijzen van grondstoffen een grote zorg blijven voor akkerbouwers. De graanprijzen zijn in 2025 tot dusver lager dan in 2024, gedreven door de wereldwijde marktdynamiek en toegenomen EU-productie. De slechte prijzen voor aardappelen en suikerbieten hebben vooral een negatieve invloed op de marges in Nederland, Frankrijk, Duitsland en Polen, stellen de specialisten van RaboResearch.

Uitzonderingen daarop zijn de hogere prijzen voor zonnebloempitten en -olie, wat vooral ten gunste komt van Roemeense akkerbouwers. Daarnaast ondersteunen stijgende uienprijzen de marges in Nederland en Spanje.

Marges onder druk

Vooruitkijkend naar het oogstseizoen van 2026 rekent RaboResearch erop dat de marges van akkerbouwers in de EU onder druk komen te staan. Prognoses van grondstoffenprijzen zullen laag blijven en prijzen voor meststoffen juist aan de hoge kant. Een groei van de kunstmestprijzen van 15 procent zorgde dit jaar voor extra druk op de inputkosten.

Verder schatten de specialisten in dat de rentetarieven hoger worden. Al met al nemen de totale bedrijfskosten voor gewastelers toe.