CO2-levering aan glastuinbouw hangt aan zijden draadje

Dat bleek woensdag bij een commissiedebat in de Tweede Kamer. BBB-Kamerlid Henk Vermeer bracht het onderwerp ter sprake dat de sector al jaren bezighoudt: subsidieregelingen, CO2-beprijzing en administratieve rompslomp maken ondergrondse CO2-opslag voor leveranciers aantrekkelijker dan levering aan glastuinders. Dat brengt de verduurzamingsdoelen van de glastuinbouw buiten bereik en zet het voortbestaan van tientallen duurzame projecten en samenwerkingsverbanden op de helling.

Dat bedrijven zoals Shell door de regelingen wegvallen als grote CO2-leverancier, was al bekend. Afvalverbrandingsinstallaties (AVI's) die hun CO2-uitstoot afvangen, worden al lange tijd gezien als een logische vervanger en als uitbreiding van de levering. Het idee van hergebruik van CO2 past ook goed in de kringloopgedachte waarbij bovendien tweederde van de CO2 biogeen is. Deze bedrijven zijn al jaren bezig met voorbereidingen. Daarin is door zowel de glastuinbouwsector als de AVI's tijd en geld in geïnvesteerd.

Subsidie

De AVI's zetten nu toch in op ondergrondse opslag. Dat heeft onder meer te maken met de CO2-heffing die ze kunnen vermijden en de subsidie die zij kunnen krijgen voor de afvang en opslag van CO2 via de regeling SDE++. Hun aanvraag of heraanvraag voor deze subsidie moet uiterlijk 7 oktober zijn ingediend. De AVI's nemen binnen enkele weken een besluit over deelname aan deze regeling. Als zij deze subsidie krijgen toegewezen, is er geen weg terug naar levering aan de glastuinbouw.

Het leveren van een deel van de CO2 aan de glastuinbouw en een deel aan de opslag werd aanvankelijk door de AVI's wel als interessante optie gezien, maar dat is gecompliceerd. AVI's hebben te maken met een gemixte CO2-stroom. Een derde deel is fossiel (grijs) en twee derde is biogeen (groen). Over biogene CO2 hoeven bedrijven geen heffing of emissierechten te betalen. Op fossiele CO2 staat wel een prijs.

Het idee was dat AVI's administratief de groene en grijze CO2 scheiden en de groene variant leveren aan glastuinders. De Nederlandse Energieautoriteit (NEa) was hier aanvankelijk positief over, maar stelt nu dat CO2-toedeling niet meer past binnen de aangepaste Europese wet- en regelgeving. Het komt erop neer dat dan over de fossiele CO2 voor de tuinbouw een CO2-heffing moet worden betaald. Dat bedrag is nu zo'n 300 euro per ton.

Administratieve wijziging

Vermeer pleit voor het mogelijk maken van een administratieve verrekening net zoals met groene stroom waardoor leveranciers een scheiding kunnen maken tussen de CO2 die ze leveren aan de glastuinbouw en de CO2 die wordt opgeslagen. Hermans verwijst hiervoor naar de NEa die zegt hiervoor geen mogelijkheid te zien. Na overleg met belanghebbenden voert de NEa nog een extra juridische controle uit om zekerheid te krijgen over de mogelijkheden.

Als die juridische verkenning niets oplevert, ziet de minister nog twee opties. 'Als de verrekening niet kan, dan moeten we kijken naar alternatieven en eventueel vragen stellen in Brussel.'

Zonder CO2-levering door externe partijen moet de sector op zoek naar andere CO2-bronnen. Glastuinbouw Nederland ziet die grotere volumes op kortere termijn niet uit andere bronnen komen. Dat betekent dat eerder wordt teruggegrepen op wkk-installaties die draaien op fossiele brandstoffen. Daarmee zet de sector een stap terug in de verduurzaming en raken de klimaatdoelen voor de sector uit beeld. Glastuinbouw Nederland gaat volgende week in overleg met de overheid om gezien de grote tijdsdruk tot een oplossing te komen.