Wiersma noemt brief MOB 'chantage', maar Kamer wil hetzelfde

Tijdens het commissiedebat woensdag over de stikstofaanpak en mestproblematiek is een felle discussie gevoerd over de brief die MOB deze week aan de Tweede Kamer stuurde. Daarin stelt de milieuorganisatie een aantal eisen in ruil waarvoor ze rechtszaken tegen Programma Aanpak Stikstof (PAS)-melders, megastallen en piekbelasters wil stilzetten.

GroenLinks-PvdA en NSC vinden dat Wiersma het gesprek moet aangaan met MOB. 'Wat zij vragen, sluit aan bij wat de Raad van State en de rechters vragen', zegt Kamerlid Harm Holman (NSC). Hij roept Wiersma op om MOB met 'open vizier' tegemoet te treden.

BBB-Kamerlid Caroline van der Plas reageerde fel op de geste richting MOB. 'Schrik me kapot. Ik ben verbijsterd.' Ze wil niet praten met 'een partij die zoveel leed veroorzaakt bij boeren'. Ingaan op de eisen van MOB biedt volgens haar geen garantie dat handhavingsverzoeken richting PAS-melders niet meer worden ingediend.

Agressieve chantagepolitiek

SGP is ook kritisch op eventuele gesprekken met MOB. Kamerlid André Flach spreekt van 'chantagepolitiek'. 'De agressieve aanpak en stijl van MOB maakt dat we ze niet serieus moeten nemen.'

MOB vraagt in de brief aan de Tweede Kamer onder meer om een geborgd stikstofreductieplan, voordat de minister overgaat tot het invoeren van een rekenkundige ondergrens van 1 mol per hectare per jaar. Daarnaast wil de organisatie dat het kabinet het hoger beroep in de Greenpeace-zaak intrekt en een tijdspad naar een grondgebonden veehouderij uitstippelt.

De eerste eis van MOB komt overeen met de wens van de Kamer, die in meerderheid een motie met hetzelfde verzoek heeft aangenomen. Meerdere Kamerleden herinnerden de minister aan deze nog niet uitgevoerde motie.

ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis roept Wiersma op de motie daarom uit te voeren. 'We moeten nu een effectief reductiepad inslaan en niet pas over twee of drie jaar. Laat MOB dan maar roepen. Het scheelt rechtszaken.' Ook VVD'er Wim Meulenkamp wijst op het belang van een reductiemaatregelen bij het invoeren van de rekenkundige ondergrens. 'We willen het goed doen. De reductie van emissies moeten we niet vergeten.'

Over rug onschuldige burgers

Wiersma heeft onlangs gesproken met vertegenwoordigers van MOB. De werkwijze van de organisatie staat haar duidelijk tegen. 'Het staat ze vrij om rechtszaken aan te spannen, maar niet over de rug van onschuldige burgers.' De bewindsvrouw werd een moment emotioneel toen ze verwees naar de problemen die handhavingsverzoeken bij boerenfamilies teweegbrengen. 'Dat drukt zwaar op die mensen, het leed is zo groot.'

In de brief van MOB ziet Wiersma desondanks aanknopingspunten, maar niet alles is volgens haar haalbaar. De minister benadrukt dat ook zij inzet op een geborgd reductiepad en een verkenning uitvoert naar grondgebondenheid. 'Maar ik ga niet in op eisen. Dat is geen manier van met elkaar omgaan. Laat ze de PAS-melders met rust laten en hun geschillen met de overheid bespreken.'

Ook de Tweede Kamer eist een geborgd reductiepad van de stikstofemissies. De Kamer vindt dat dit ten grondslag ligt aan het invoeren van de rekenkundige ondergrens van 1 mol per hectare per jaar. Een groot deel van de Kamer wil ook dat Wiersma wacht op de uitkomst van een proefproces over deze hogere norm, voor ze overgaat tot invoering.

Onder Kamerleden leeft de vrees dat er weer nieuwe PAS-melders bijkomen als de hogere rekengrens later alsnog sneuvelt.