Boeren in Veenhuizen mogen volgend jaar eigen gebiedsprocesplan uitvoeren

Het gaat om kavelruil, een inrichtingsplan en stikstofreductie en monitoring. Voor alle zogeheten sporen moet er eind 2025 een definitief plan liggen met bijbehorende financiering en een voorstel voor de daadwerkelijke uitvoering. Vervolgens wordt dit gebiedsakkoord ondertekend door de boeren en de provincie. De uitvoering start in 2026.

BBB-gedeputeerde Gert Jan Schuinder vindt het nu al een fantastische uitkomst: 'Het komt helemaal van de boeren zelf en de plannen zien er erg goed uit. Wij gaan de boeren de komende maanden helpen bij de realisatie van de definitieve plannen.'

Het conceptruilplan voor kavelruil ligt al klaar en wordt de komende maanden verder uitgewerkt tot een definitief plan. Dit is inclusief verplaatsing van bedrijven, afwaardering en de bijbehorende financiële consequenties voor zowel boeren als provincie.

Voor het inrichtingsplan moet nog iets meer gebeuren. Op dit moment ligt er een uitgewerkt schetsontwerp dat tot stand is gekomen in overleg met provincie en gebiedspartijen. Dit ontwerp wordt verder aangescherpt en vertaald naar uitvoeringsplannen met een kostenraming. In het ontwerp krijgen thema's zoals archeologie, biodiversiteit, waterkwaliteit en cultuurhistorie veel aandacht.

Stikstofreductie van 60 procent

Om stikstofreductie te behalen en te monitoren, hebben de boeren samen met adviesbureau Boerenverstand een voorstel uitgewerkt dat uitgaat van 43 procent stikstofreductie op korte termijn. Ze ambiëren een reductie van 60 procent in 2035. De boeren en adviseurs gaan hieraan werken door te sturen op verschillende doelen met inzet van kritieke prestatie-indicatoren (KPI's).

Met deze KPI's kunnen de boeren monitoren in hoeverre ze hun doelen halen en waar ze eventueel moeten bijsturen. Daarnaast wordt een 'bijstelplan' opgesteld dat kan worden ingezet als blijkt dat de doelen niet tijdig worden gehaald. Hierbij zijn ook doelen opgesteld voor bodem- en waterkwaliteit.

Het initiatief van de boeren in Veenhuizen is in 2022 gestart. Dit leidde in november 2023 tot de indiening van een eerste gebiedsaanbod bij de provincie Drenthe. In maart 2024 reageerde zij hier positief op, maar toen bleek ook dat nadere uitwerking en detaillering van verschillende onderdelen nodig was om de inhoud goed te kunnen wegen. Prolander, een organisatie die werkt aan het landschap in Drenthe en Groningen, heeft toen de opdracht gekregen de boeren hierbij te helpen.