LTO: reductiedoel wordt hard werken voor land- en tuinbouw

LTO sprak de afgelopen maanden veelvuldig met de ministeriële commissie Economie en Natuurhertsle, betrokken ministers en Kamerleden en herkent het nodige van de eigen inzet terug in de vandaag voorgestelde aanpak. De door de boerenorganisatie bepleitte spoedwetgeving is door het kabinet omarmd. Daarnaast heeft LTO altijd gezegd dat emissiereductie hand in hand moet gaan met de juridische aanpassing van het stikstofbeleid.

‘Beide sporen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Alleen door én de wet aan te passen én werk te maken van minder stikstofuitstoot, kunnen we de stikstofcrisis definitief achter ons laten,’ zegt LTO-voorzitter Ger Koopman, die tijdens een recent voorjaarsoverleg nog een ontmoeting had met premier Dick Schoof (foto).

Alleen met juridische aanpassingen

Uit de Kamerbrief van vrijdag blijkt wat de ingezette sporen zijn en wat het hoofddoel wordt van emissiereductie. LTO ziet verschillende belangrijke stappen die op verschillende punten meer concreet moeten worden. De belangenbehartiger draagt daar graag aan bij. Koopmans: ‘Ruim 40 procent reductie zal heel hard werken worden voor de land- en tuinbouw. We zijn echter bereid om die verantwoordelijkheid te nemen, maar alleen als dit gelijk opgaat met de juridische aanpassingen die nog dit jaar door beide Kamers moeten gaan. Emissiereductie onder de huidige wet zal geen enkel perspectief bieden voor boeren en tuinders.’

Om succesvol stikstof te reduceren, moet door Rijk en provincies aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan, stelt LTO. Het kabinet zal een aantal zaken via spoedwetgeving juridisch moeten vastleggen met ingang van januari 2026. Dat vergt zowel snelle indiening door het kabinet, als snelle behandeling door Tweede- en Eerste Kamer.

Met de rekenkundige ondergrens kan, zo is onze inschatting, 95 procent van alle bouwtrajecten doorgang vinden en is het probleem van 80 procent van de PAS melders opgelost en ook een groot deel van de interimmers. Verder moet de uitvoeringskracht in het landelijk gebied snel opgeschaald worden om gebiedsprocessen voldoende zorgvuldig en voortvarend te kunnen doorlopen. Bovendien zijn voor de gebiedsgerichte aanpak substantiële publieke investeringen vereist en aangekondigd.

Randvoorwaarden doelsturing

LTO heeft ook mogelijkheden voor geborgde emissiereducerende maatregelen besproken met de ministeriële commissie. Het gaat om zowel landelijk beschikbare maatregelen, bedrijfsspecifieke maatregelen en een gebiedsgerichte aanpak. Maatregelen gericht op bedrijfsspecifieke emissiesturing bestaan uit doelsturing via emissienormen per bedrijf. Ondernemers kunnen deze bereiken via een stoffenbalans, voerspoor, omschakeling of innovatieve technieken. Belangrijke randvoorwaarde is dat bedrijven juridisch handelingsperspectief krijgen om deze reducties te kunnen realiseren. Met de stikstofaanpak in de Kamerbrief begint het handelingsperspectief vorm te krijgen, aldus LTO.

De boerenorganisatie steunt verder de gebiedsgerichte aanpak om te beginnen met de Veluwe en de Peel. In de meeste Natura 2000-gebieden is een vrijwillige aanpak voldoende, in enkele drukgebieden moet dat meer gestructureerd via een vorm van herinrichting van het landelijk gebied. Dergelijk formeel proces biedt kansen voor natuurherstel én voor bedrijfsperspectief voor de boeren en tuinders die blijven of verplaatsen

Rechten grondgebruikers geborgd

LTO is blij dat het kabinet het haar voorstel heeft overgenomen om naar analogie van het instrumentarium uit de Wet inrichting landelijke gebeid (Wilg) de gebiedsprocessen in te gaan. Daarmee worden de rechten van grondgebruikers en eigenaren in dergelijk proces juridisch geborgd, iets wat in onder andere de NPLG-aanpak van het vorige kabinet ontbrak.

LTO gaat met het kabinet aan de slag om na de juridische borging via de aangekondigde spoedwet met inhoudelijke voorstellen te komen om tot geborgde emissiereductie te komen. Die reductie is nodig om de gewenste juridische aanpassingen zekerheid te geven. Zodat zowel de natuur kan herstellen én er weer toekomstperspectief ontstaat voor boeren en tuinders.