Gezondheidsautoriteiten: toenemend risico op gevaarlijke mutatie vogelgriep

Dat melden het Europees Centrum voor Ziektepreventie en Ziektebestrijding (ECDC) en de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (Efsa). Zij baseren zich op uitgebreide gegevens, waaronder genetische analyses, menselijke casestudies en de aanwezigheid van antilichamen om huidige risico's te schetsen.

Experts hebben een uitgebreide lijst met mutaties opgesteld, waaruit ze 34 genetische mutaties hebben geïdentificeerd die de kans op verspreiding van vogelgriepvirussen naar mensen kunnen vergroten. Laboratoria voor diergezondheid en volksgezondheid kunnen gebruikmaken van de lijst met mutaties, die continu moet worden bijgewerkt, om de opkomst van stammen die mogelijk op mensen kunnen worden overgedragen te monitoren.

Bernhard Url, uitvoerend directeur bij Efsa, ziet de risicovolle ontwikkelingen in het virus. 'In 2024 breidden de vogelgriepvirussen hun bereik uit en infecteerden ze voorheen onaangetaste soorten. Ons werk identificeert belangrijke mutaties die verband houden met een mogelijke verspreiding naar mensen. Dat vereist snelle detectie en reactie. Samenwerking en gegevensuitwisseling in de keten van betrokken partijen blijven essentieel bij het aanpakken van nieuwe situaties.'

Genetische mutaties

Het wetenschappelijke advies benoemt ook hoe de aanpassing van aviaire influenzavirussen aan zoogdieren wordt gestuurd door factoren zoals genetische mutaties, de vermenging van genetisch materiaal tussen virussen en de interactie met de immuunrespons van de gastheer.

Dit gebeurt naast externe factoren die de kans op overdracht op mensen kunnen vergroten, zoals menselijke activiteiten en veranderingen in de omgeving die het contact tussen wilde dieren, pluimvee, vee en mensen vergroten. Ook een hoge dichtheid landbouw, lage bioveiligheidspraktijken, ontbossing, verstedelijking en wereldwijde handel vergroten het risico van overdracht van dieren naar mensen.