Impact droogte in 2022 minder groot dan in 2018

De analyse werd gedaan omdat het jaar 2022 net als 2018 relatief droog en warm was. Het neerslagtekort was net zo groot, de hoeveelheid water die door de Rijn en de Maas stroomde was vergelijkbaar klein en grondwaterstanden stonden zeer laag.

Deltares meldt dat de droogte van 2018 leidde tot 46 aanbevelingen om Nederland beter voor te bereiden op droogte. Die acties en adviezen werden grotendeels uitgevoerd of meegenomen door het Deltaprogramma.

Volgens Deltares is er veel geleerd van de droogte in 2018 en effectieve maatregelen hebben er daarom voor gezorgd dat de impact van de droogte in 2022 beperkt bleef. Deze maatregelen betroffen het opzetten van het IJsselmeerpeil, de Klimaatbestendige Wateraanvoer, betere informatie-uitwisseling tussen waterschappen, het oplossen van knelpunten in de drinkwaterinfrastructuur en een publiekscampagne over zuiniger omgaan met water.

Wel blijkt, ondanks de betere voorbereiding, dat de droogte in 2022 voor een aantal sectoren gevolgen heeft gehad. Vooral de impact van droogte op natuur en funderingen was groot. Maar het effect op de landbouwopbrengst bleef beperkt, aldus Deltares.

Uit de analyse blijkt dat zowel 2018 als 2022 bedrijfseconomisch betere jaren waren dan gemiddeld voor de landbouwsector als geheel. Ondanks dat er hogere beregeningskosten waren. Dit heeft vooral te maken met de hoge gewasprijzen.

Gevolgen voor natuurlijke systeem

Volgens Deltares zijn de gevolgen van droogte voor het natuurlijke systeem divers. Het betreft volgens het instituut een verslechtering van de biodiversiteit en waterkwaliteit en een toename van natuurbranden, bodemdaling en uitstoot van broeikasgassen. De gevolgen op de natuur in Nederlandse zandgebieden gaan mogelijk om deels onomkeerbare langetermijneffecten.

Daarnaast zijn bomen gestorven door lage grondwaterstanden en worden waterinsecten in beken en vennen met uitsterven bedreigd door de droogval. Ook landdieren hebben geleden onder een gebrek aan drinkwater.

Precieze gevolgen verder onderzocht

Wat precies de gevolgen zijn van droogte op de bodemdaling en uitstoot van broeikasgassen is nu nog moeilijk te kwantificeren, constateert Deltares. Het is waarschijnlijk dat beide in 2022 zijn toegenomen. Onder meer in het Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweiden ontstaat hier de komende jaren meer inzicht in.

Tot slot heeft droogte een vertraagde maar mogelijk grote impact op de waterkwaliteit en ecologie van oppervlaktewateren. Tijdens een natte winterperiode na een droge zomer zoals in 2022, spoelen in de bodem opgehoopte meststoffen en bestrijdingsmiddelen af. Deze veroorzaken dan een piek aan verontreiniging in het oppervlaktewater.