Gevolgen Brexit voor handel steeds duidelijker, gemopper neemt toe

Handelaren en exporteurs van agrarische producten en levensmiddelen, zowel in de Europese Unie (EU) als in het Verenigd Koninkrijk, vrezen voor langdurige vertragingen aan de grenzen. Ze vragen zich of het land wel klaar is voor deze operatie. De Nederlandse branchevereniging voor de groothandel in bloemen en planten (VGB) heeft in een brief aan de Britse regering al haar zorgen geuit. De VGB vreest voor grote verliezen als bloemenrijders worden geconfronteerd met opstoppingen aan de grenzen.

Vanaf 31 januari is voor de export van plantaardige en dierlijke producten met 'middelhoog risico' een fytosanitair certificaat nodig dat aantoont dat de zending voldoet aan de gezondheidseisen die het Verenigd Koninkrijk stelt. Vanaf eind maart starten aan de Britse grenzen ook de fysieke controles op inkomende dierlijke en plantaardige goederen die onder de noemer 'medium risk' vallen.

Papierwinkel

De Britse evenknie van de VGB, de Horticultural Trades Association (HTA), zegt dat de Brexit tot nu toe al voor vertragingen heeft verzorgd, maar dat de grenscontroles dit verder zullen verergeren. Als voorbeeld noemt HTA-voorzitter James Barnes in de Britse krant The Guardian de papierwinkel die straks nodig is bij de import van petunia's.

Door de Brexit is het aantal stappen dat moet worden doorlopen bij het importeren van deze bloemen toegenomen van 19 naar 59. 'We waren gewend om te bellen met een Nederlandse leverancier en dan hadden we binnen 48 uur onze bestelling binnen. Controles vonden plaats op de plek van bestemming. Vanaf 1 april moeten de vrachtwagens aan de grens worden geopend en dat zal voor vertraging zorgen', zegt Barnes.

Nieuwe post-Brexit-voorschriften zorgen bij Britse consumenten eveneens voor ophef. Zo zorgt het stempel 'Not for EU', dat sinds oktober 2023 op levensmiddelen staat, voor veel verwarring. Dit stempel geeft aan dat producten alleen voor de Britse markt zijn bedoeld en moet voorkomen dat ze via Noord-Ierland – zonder de vereiste EU-controles – op de Europese markt belanden.

Grote verwarring

De Britse overheid heeft verzuimd hier een duidelijke communicatiecampagne over te voeren. Onder consumenten voedt 'Nor for EU' het wantrouwen dat deze producten niet langer voldoen aan hogere EU-standaarden en dat ze daarom niet naar de EU geëxporteerd mogen worden.

Vooruitlopend op de invoering van de grenscontroles organiseert de Britse overheid een serie webinars om bedrijven uit de EU daarop voor te bereiden.