'Is dit beleid of is hierover nagedacht?'

Het kabinet is demissionair, partijen zijn niet langer gebonden aan eerder gemaakte coalitieafspraken en wat blijkt? Werkelijk alle partijen die zichzelf tot het redelijke midden rekenen, nemen in sneltreinvaart afscheid van 2030. Alsof ze dat jaartal altijd al een belachelijk streven vonden.

Van links tot rechts benadrukken partijen dat naast de openstaande stoppersregelingen zo snel mogelijk de regelingen voor blijvers open moeten gaan (extensiveren, verplaatsen, bedrijfsomslag). Partijen benadrukken dat het natuurbeleid zou moeten draaien om de centrale vraag: hoe gaat het nu echt met de natuur? Dat dat moet worden gemeten en dat de kritische depositiewaarde een totaal ongeschikt instrument is om die vraag te beantwoorden. Het lijkt er zowaar op of het licht is aangegaan in politiek Den Haag. In zekere zin klopt dat ook: de schijnwerpers van de verkiezingen branden fel in ieders gezicht.

Met de kennis van nu is overduidelijk hoezeer het stikstofbeleid de afgelopen jaren werd gefrustreerd door politieke afspraken waarmee de coalitie zichzelf gijzelde. Het draaide nooit om de vraag wat haalbaar, uitvoerbaar, fatsoenlijk en realistisch was, maar om wat politiek was uitonderhandeld en waaraan partijen geboden waren.

Voor onze sector ligt hier een belangrijke les. Bij de komende verkiezingen moeten wij partijen niet vragen: wat beloof je ons?, maar juist: van welke beloftes garandeer je dat je ze niet laat verwateren in een volgende coalitie? Het feit dat politieke partijen de verstandigste zaken zeggen tijdens verkiezingstijd, is een belangrijke oorzaak van het maatschappelijke wantrouwen in onze politiek.