Canadese studie: consumptie melk maakte mens groter

Dat blijkt uit een nieuwe studie onder leiding van Joy Stock, hoogleraar biologische antropologie aan de Canadese Western University. De studie vergeleek de gestalte en lichaamsmassa van 3.507 skeletten van 366 verschillende archeologische vindplaatsen in 25.000 jaar. Hierdoor ontstond een grote vergelijkende dataset met de variatie van het menselijk lichaam in de loop van de tijd en de geografische locatie.

Uit de data komt naar voren dat de melkconsumptie in sommige regio's tussen 7.000 en 2.000 jaar geleden leidde tot een toename van de menselijke lichaamsmassa en gestalte. Dit stond haaks op trends in lichaamsgrootte die elders in de wereld werden gevonden.

Lactase-persistentie

De toename van de grootte wordt gevonden in regio's waar door de evolutie mensen enzymen konden produceren om melk te verteren tot op volwassen leeftijd, lactasepersistentie genoemd. Dit leidde tot een grotere beschikbaarheid van energie uit zuivelproducten.

In regio's waar er genetisch bewijs is voor verhoogde melkconsumptie, zijn er ook toenames in lichaamsstatuur en massa, zoals weerspiegeld in het skeletrecord. De erfenis van de oude melkconsumptie is vandaag de dag nog steeds zichtbaar, door verschillende frequenties van lactose-intolerantie in populaties. 'Dat evolutieproces leidde tot het patroon van lactose-intolerantie dat we vandaag zien, waarbij mensen in het noorden van Europa vaker lactosetolerant zijn dan mensen in het zuiden van Europa', zei Stock.

'Melk drinken is cultureel belangrijk geweest in verschillende continenten, en we zien de genetische erfenis daarvan vandaag. Er zijn hoge frequenties van lactasepersistentiegenen in populaties in West-Afrika, de Rift Valley en de Hoorn van Afrika, evenals sommige delen van Arabië en Mongolië', vervolgt de professor.

Vooral resultaten uit Europa

'Ik denk dat dezelfde mechanismen waarschijnlijk leiden tot enige variatie in menselijke grootte in Afrika. De Maasai-herders van Oost-Afrika bijvoorbeeld zijn karakteristiek lang en hebben een rijke culturele geschiedenis van het drinken van melk. Helaas hebben we op dit moment nog niet de data om dat te testen.' Dit komt omdat er vooral veel opgravingen zijn gedaan in Europa, waardoor er ook veel data uit dit werelddeel in de set zit.

'Wat we uit deze resultaten kunnen afleiden, is dat er variabele uitkomsten zijn van de adoptie van landbouw in verschillende delen van de wereld die hebben geleid tot verschillende effecten op onze gezondheid en onze biologie. Wereldwijde variaties in lichaamsgrootte zijn deels een weerspiegeling van deze effecten', aldus Stock.