'Samen zoeken naar grond van bestaan'

Column Melkvee Rudie Freriks 13 dec 2022 om 11:00uur

'Ik zie wanhoop in de ogen van heel redelijke mensen.' Bam! Dit citaat van Johan Remkes in zijn advies aan het kabinet komt nog steeds keihard binnen. Omdat het gaat over mensen. Mensen die me lief zijn, ook al ken ik ze niet. Collega-boeren die worstelen met de lawine aan regels. PAS-melders in spanning of er handhaving gaat plaatsvinden en de eersten waar een dwangsom is opgelegd. En het gaat ook over mij. Zonder vergunning, zonder PAS-melding. Hoe kom ik hieruit?

%27Samen+zoeken+naar+grond+van+bestaan%27

'Je zit de storm uit
Geen idee wat er nog over is
Na de orkaan
Je zit de storm uit
Zoekend naar grond van bestaan'
- Tekst van Rosa Vendel gebaseerd op vijftien interviews met boeren

Afgelopen week heb ik twee bijeenkomsten meegemaakt waar dit op verschillende manieren tot uiting kwam. De ene was van boeren in ons dorp. Bijpraten over ontwikkelingen rondom het Nationaal Park en de gebiedsgerichte aanpak. Ik weet dat er veel weerstand is tegen het Nationaal Park. Toch schrik ik ervan hoe diep het wantrouwen is bij een aantal collega's.

De andere bijeenkomst was van een groep van vijftien boeren in gesprek met landbouwminister Piet Adema. In Groningen hebben een paar mensen buiten de landbouw deze boeren benaderd om hun verhaal, hun frustratie, op papier te zetten. Ik was een van de vijftien. Die verhalen zijn gebundeld en het is gelukt om de minister naar Groningen te laten komen om de verhalen in ontvangst te nemen.

Durven we onze vertrouwde manier van werken los te laten?

Rudie Freriks, melkveehouder in Luttenberg

De onzekerheid spat van de verhalen af. Je doet je best om binnen de regels te blijven en vervolgens blijkt de overheid een onbetrouwbare partner. We hebben een paar uur openhartig met de minister kunnen spreken.

Wat in beide bijeenkomsten naar voren kwam, naast de wanhoop, is de liefde voor het vak. De liefde voor onze beesten en het land. De liefde voor de omgeving, het landschap en de gemeenschap waar we in werken. Er is ook bereidheid om de manier van werken aan te passen. Dat hangt er wel van af of de overheid bereid is het vertrouwen te herstellen. Daar zijn best nog wat stappen te zetten. Ook door ons als boeren. Vertrouwen moet van twee kanten komen. We moeten met elkaar een nieuwe weg vinden en een nieuwe manier voor hoe we ons tot elkaar verhouden.

Wat verwacht de samenleving van ons boeren? En hoe kunnen wij daar invulling aan geven en met waardering ons geld verdienen? Durven we onze manier van werken los te laten? Durven we elkaar de hand te reiken? We zoeken samen naar grond van bestaan.