Online spreekuur glastuinders: nog geen vrees voor gastekort

Het gascontract voor oktober 2022 is in één jaar tijd verviervoudigd tot ongeveer 200 cent per kuub, laat Jasper Elzinga van Agro Energy tijdens het online spreekuur in een grafiek zien. De stijging van de prijs heeft meerdere oorzaken, waaronder matig gevulde opslagen, een winter met prijspieken en de Russische inval in Oekraïne.

Ook de gaslekken in Nord Stream 2, waarbij gedacht wordt aan sabotage, spelen een grote rol in de recente prijsstijging. 'Er gaan geruchten dat er inmiddels zeewater in de pijpleidingen zit, waardoor de vraag rijst of Nord Stream 2 überhaupt nog gebruikt kan worden', geeft Elzinga aan.

Energiecrisis

Die onzekerheid in de toekomstige gastoevoer heeft al effect op de gasprijzen voor het contract van 2024. Die zijn verzesvoudigd, van 22 cent naar 130 cent per kubieke meter. 'Daarmee begint de energiecrisis zich over meerdere jaren te verspreiden.'

Al hoeven tuinders deze winter nog geen rekening te houden met eventuele tekorten, vult Elzinga aan. De opslagen in Engeland en Frankrijk zitten bijna vol en die in Nederland zijn ook al voor 90 procent gevuld. 'Verwacht wordt dat de voorraden medio oktober vol zitten.'

Wintertemperatuur

Elzinga rekent voor dat wanneer de huidige energiebesparing aanhoudt, er komende winter dus geen tekort aan gas ontstaat. 'Al wordt de temperatuur in de winter wel bepalend voor hoeveel gas er daarna nog over is. Volgend jaar is de situatie spannender.'

Hij legt uit dat Nederland de opslag dit jaar nog deels heeft gevuld met Russisch gas. Dat is komend jaar waarschijnlijk niet mogelijk. 'Er is ook geen uitbreiding in de aanvoerroutes mogelijk, die gebruiken we al maximaal.'

Steunmaatregelen nodig

Elzinga verwacht dat de gasprijzen daarom komende zomer weer stijgen. 'Dan moeten er immers weer voorraden aangelegd worden.' Die onzekerheid maakt het voor glastuinders lastig om plannen voor de korte en lange termijn te maken, horen ze bij branchevereniging Glastuinbouw Nederland.

'Ondernemers hebben duidelijkheid en zekerheid nodig over een langere periode, niet over één week', geeft voorzitter Adri Bom-Lemstra aan. 'Daarom vind ik het zo belangrijk dat we als keten met elkaar in gesprek gaan. Deze crisis treft niet alleen de productie, maar ook alle schakels daarna.'

Generieke maatregel

Op Prinsjesdag werd al bekendgemaakt dat het kabinet met maatregelen komt om het mkb in Nederland te steunen in de energiecrisis. Glastuinbouw Nederland is nauw betrokken bij de gesprekken en geeft aan dat er druk nagedacht wordt over een generieke maatregel.

'In de gesprekken proberen we duidelijk te maken wat onze sector zou helpen, maar we moeten ons ook realiseren dat de overheid geen maatwerk kan leveren. Er moet een generieke maatregel vormgegeven worden', licht Bom-Lemstra toe tijdens het seminar.

Invulling van de regeling

De voorzitter van Glastuinbouw Nederland voegt daaraan toe dat er nog geen verdere duidelijkheid is gekomen over de invulling van de regeling. 'Hoeveel geld en voor wie dat beschikbaar komt, daar hopen we binnenkort meer over te kunnen delen. Wel is zeker dat de tuinbouw meegenomen wordt in de steunmaatregel.'

Onzekerheid houdt ook nog even aan voor de beslissingen rondom de SDE-subsidie, al gaf Glastuinbouw Nederland eerder al aan tevreden te zijn met de positieve houding van energieminister Rob Jetten.

'Ga in gesprek'

Als advies geeft Bom-Lemstra glastuinders mee om wekelijks te kijken hoe je ervoor staat. 'En ga het gesprek aan met je bank en energieleverancier. Heb het over de teelt en de kosten die je maakt. Zij zijn op dit moment je eerste aanspreekpunt.' Ondernemers die toch alvast na willen denken over de lange termijn, kunnen volgens Elzinga het beste rekening houden met een 'nieuwe' bodemprijs van 50 tot 60 cent per kubieke meter.