Derogatie kunstmestvervangers laat nog wel even op zich wachten

In de Tweede Kamer zijn de zorgen groot over het verlies van de derogatie voor bemesting van grasland, bleek dinsdagavond tijdens een debat over het mestbeleid met plaatsvervangend landbouwminister Carola Schouten. Partijen als CDA, VVD en BBB zijn niet onder de indruk van de tegemoetkomingsregeling van 130 miljoen euro die in komende drie jaar de pijn moet verzachten.

'Het is een pleister op een hele grote gapende wond', gaf CDA-Kamerlid Derk Boswijk aan. Hij rekende voor dat de tegemoetkoming neerkomt op zo'n 7.000 á 8.000 euro per derogatiebedrijf, terwijl er uitschieters zijn waarbij de kosten door meer mestafvoer met 30.000 euro kunnen oplopen.

De vergoeding moet voorkomen dat boeren door het verlies van derogatie hun grasland omzetten in bouwland. Dat zou de waterkwaliteit negatief kunnen beïnvloeden, een vrees die breed leeft in de Kamer.

Geen volledige compensatie

Schouten erkent dat de regeling geen volledige compensatie biedt. Wel geeft het bedrijven enige ruimte om in de tussentijd te bekijken hoe ze hun bedrijf kunnen aanpassen aan het derogatieverlies. 'Het geeft de boeren de tijd om keuzes te maken voor de toekomst.'

Een andere manier om boeren te compenseren en grasland te behouden, is het toestaan van kunstmestvervangers buiten de bemestingsnorm, zoals nu ook mag met kunstmest. Dat zou boeren veel kosten schelen in de aankoop van duur kunstmest en het afvoeren van dierlijke mest.

Zover is het echter nog niet. Landbouwminister Carola Schouten meldde de Kamer dat Nederland daarvoor Europese toestemming nodig heeft en daarvoor zal een apart derogatietraject moeten worden doorlopen. De procedure voor zo'n uitzondering duurt minstens een jaar.

Verder uitgewerkt

De tegemoetkomingsregeling voor derogatiebedrijven wordt momenteel in overleg met sectorpartijen verder uitgewerkt. In de regeling zal rekening gehouden worden met de mate van afbouw van de derogatie en de daarmee gemoeide extra kosten die deze bedrijven maken voor mestafvoer.

Schouten denkt aan een tegemoetkoming per hectare. Dat verschilt per bedrijf, waardoor de tegemoetkoming per bedrijf verschillend zal zijn. De regeling is alleen toegankelijk voor boeren die in 2021 een derogatievergunning hadden en een nieuwe derogatievergunning aanvragen en verkrijgen.