Twijfels over klimaatstrategie: 'Te veel wensdenken'

Nederlandse Europarlementariërs hebben hun twijfels over de grootscheepse klimaatmaatregelen die de Europese Commissie met de Green Deal voorstelt. 'Het is voor de landbouw een opgave om in 2035 klimaatneutraal te zijn', zegt Europarlementariër Jan Huitema (VVD). 'Te snel en te veel wensdenken', vindt Bert-Jan Ruissen (SGP).

Twijfels+over+klimaatstrategie%3A+%27Te+veel+wensdenken%27
© European Union 2021

Huitema, VVD-Europarlementariër en lid van de milieucommissie in het Europees Parlement, denkt dat 'het voor de landbouw een opgave is om in 2035 klimaatneutraal te zijn'. 'Technologische innovaties, zoals het gebruik van voeradditieven, het toelaten van kunstmestvervangers en precisielandbouw, kunnen daarbij helpen. Maar we moeten er vooral voor zorgen dat we de grootste troef van de landbouw op het gebied van klimaat verzilveren.'


'De land- en tuinbouw is als een van de weinige sectoren in staat om CO2 uit de lucht op te slaan in de bodem', zegt Huitema. 'De Europese Commissie moet vaart maken met een Europees certificatiesysteem voor afgevangen van CO2. Enerzijds om te zorgen voor een klimaatneutrale landbouw, anderzijds zodat CO2-certificaten uit de landbouw verkocht kunnen worden aan andere sectoren.'



Huitema is weinig te spreken over de verdeling van de lasten van de vergroening van de EU. 'In Nederland hebben we al accijnzen op brandstoffen, energiebelasting voor gas- en elektriciteit en subsidies om huizen te isoleren en zonnepanelen te installeren. De klimaatwinst is twijfelachtig en dat samen is ongewenst en slecht voor het draagvlak', meent hij.


CO2-plannen vol wensdenken

'Te veel, te snel en te veel wensdenken', zo oordeelt Europees Parlementslid Bert-Jan Ruissen over de grote stapel CO2-voorstellen die EU-commissaris Frans Timmermans en zijn collega's woensdag presenteerden. 'Het is prima om een sprong te maken, maar niet zo ver dat we onze enkels breken. De EU doet er beter aan wat meer tijd te nemen voor het halen van de doelen', zegt Ruissen. 'Wat nu op tafel ligt, is doorspekt van wensdenken en houdt onvoldoende rekening met wat mogelijk is in de praktijk.'

Het wensdenken blijkt onder meer bij elektrische auto's en hernieuwbare energie, stelt Ruissen. 'Hebben we wel voldoende betaalbare grondstoffen voor zoveel accu's nadat we de fossiele brandstoffen verbannen? Waar komt eigenlijk de energie vandaan als er onvoldoende zon en wind is, zoals op een windstille winteravond? Het wensdenken komt ook naar voren in de 200.000 nieuwe banen die voorzitter Ursula von der Leyen voorspiegelde door deze plannen. Dat aantal is niet onderbouwd.'



Energie, productie, import en vervoer worden flink duurder door de voorstellen voor een 55 procent lagere CO2-uitstoot al in 2030. 'Kunnen burgers en bedrijven dit wel opbrengen? Of geldt voor hen: groen doen, maar rood staan?', zegt Ruissen.


Kosten en baten

De SGP mist een overkoepelende studie naar kosten en baten. 'Het is goed om het klimaat te helpen, maar niet ten koste van alles. Het klimaat is ook niet geholpen als wij hier groen op een houtje bijten, terwijl de Verenigde Staten en China kolencentrales bijbouwen.'

Ruissen zet vraagtekens bij het zeer omvangrijke systeem dat de EU wil optuigen voor de grensheffing op CO2-gerelateerde goederen. 'We hebben alle sympathie voor het idee om onze producenten te beschermen tegen ongelijke concurrentie met een hoge footprint. Maar het hele concept roept nog veel vragen op. Past het wel binnen de WTO-regels en hoe voorkomen we dat het een enorm administratief gedrocht wordt?'


Tesla-rijder met laadpaal

'De bedoelingen zijn vast goed', zegt CDA'er Esther de Lange, kopstuk van de machtige christendemocraten in het parlement. 'Maar het is nog maar de vraag of het voorgestelde fonds daadwerkelijk bij die gezinnen terechtkomt die de steun het hardst nodig hebben. De energietransitie moet niet alleen te doen zijn voor de Tesla-rijder met een laadpaal in de voortuin, maar ook voor heel normale Nederlandse gezinnen.' Ze wil 'garanties' dat de opbrengst niet alleen de schatkist van EU-landen spekt.



Ook GroenLinkser Bas Eickhout ziet 'een rechtvaardigheidsprobleem', omdat 'mensen te maken zullen krijgen met hogere stookkosten en benzineprijzen'. Hij vindt het idee van een sociaal klimaatfonds wel goed, maar het schiet tekort. 'Uiteindelijk zullen landen via belastinghervormingen een betere herverdeling moeten organiseren.' Eickhout maant de commissie verder vooral om sneller in te grijpen waar dat kan, zoals het afbouwen van vrijstellingen voor de CO2-beprijzing voor luchtvaart en de industrie.



Timmermans' partijgenoot Mohammed Chahim (PvdA) ziet de voorstellen 'allereerst als een kans, niet als een bedreiging'. Maar ook hij is bezorgd over de sociale impact van de plannen en dreigende prijsverhogingen. 'Je huis verwarmen en naar je werk rijden met de auto moet voor iedereen betaalbaar blijven', reageert hij. 'Energietransitie treft en betreft ons allemaal: we moeten onze uitstoot verminderen en vervuiling belasten.'


In het straatje van Nederland

Het Europees Parlement en de EU-landen moeten met de voorstellen instemmen. Dat vergt naar verwachting nog jaren van onderhandelingen. Het parlement mag dan twijfels hebben over de verdeling van de lasten, op heel wat vlakken wil het juist wat meer vaart zetten achter de strijd tegen klimaatverandering dan de commissie en zeker de lidstaten.


Frans Timmermans, tweede man van de commissie en verantwoordelijk voor de plannen, denkt dat die Nederland wel zullen aanstaan. De ingrijpende en veelomvattende voorstellen passen wel in het straatje van ons land, schat Timmermans in. 'Dit pakket moet voor Nederland redelijk acceptabel zijn.'


Aanlengen kerosine

De Eurocommissaris en PvdA-coryfee heeft de Nederlandse politiek de afgelopen jaren zien toegroeien naar een consensus die strookt met dit beleid. 'De Nederlandse politiek is hier wel aan toe', denkt hij. Met bijvoorbeeld het aanlengen van kerosine voor de luchtvaart met duurzame brandstof wilde het kabinet zelfs eigenlijk al verder gaan dan Brussel.

Er liggen voor Nederland nog wel 'flinke uitdagingen', bijvoorbeeld het halen van de verhoogde doelstelling voor het aandeel van duurzame energie. En ook de verduurzaming van het transport wordt een klus, vermoedt Timmermans. 'Maar daar liggen ook enorme kansen.'


Kabinet reageert in september

Het demissionaire kabinet gaat 'heel goed kijken' wat de klimaatplannen van de Europese Commissie in de praktijk voor Nederlanders betekenen. Dat zegt staatssecretaris Dilan Yesilgöz-Zegerius van Economische Zaken en Klimaat. 'Daarbij letten we in het bijzonder op de haalbaarheid en betaalbaarheid van voorstellen.'

Het kabinet komt in september met een uitgebreidere reactie op de plannen. Dan beginnen ook de onderhandelingen tussen de EU-lidstaten over de nadere uitwerking van de voorstellen. 'Nederland heeft zich altijd hard gemaakt in de EU voor 55 procent CO2-reductie in 2030', zegt Yesilgöz. Omdat klimaatverandering zich niets aantrekt van landsgrenzen, is volgens haar Europese samenwerking nodig. 'Iedereen moet een bijdrage leveren.'

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zondag
    11° / 2°
    30 %
  • Maandag
    10° / 0°
    20 %
  • Dinsdag
    10° / 0°
    20 %
Meer weer