Duurzamer telen begint bij rassenkeuze zetmeelaardappelen

Avebe hield afgelopen week open dagen op de proef- en demovelden van proefboerderij 't Kompas in het Drentse Valthermond. Telers waren op dinsdag en woensdag welkom. Keurig volgens de coronaregels: over de dag verspreid steeds groepjes van maximaal zes akkerbouwers. Donderdag was een dag voor studenten en Duitse telers, vrijdag voor voorlichters en adviseurs.

Op het demoveld duurzame zetmeelaardappelteelt vergelijkt Avebe twee rassen met elkaar: Seresta en het nieuwe ras Avenger. Deze rassen verschillen van elkaar in stikstofbehoefte en in resistentie tegen phytophthora. 'In de proef passen we een rasspecifieke behandeling toe. Seresta krijgt in totaal 215 kilo stikstof en Avenger 153 kilo stikstof. Resultaat van de demo is 23 procent minder CO2-uitstoot en minder kosten', zegt Jans Klok van Avebe.

Phytophthora

Bij gewasbescherming zijn er ook verschillen, vooral als het gaat om gevoeligheid voor phytophthora en de keuze van middelen. Seresta heeft tot begin deze week twaalf bespuitingen nodig gehad en Avenger vijf. Naar verwachting heeft Seresta nog drie behandelingen nodig en Avenger nog één.

Klok: 'Bij Avenger is 56 procent minder werkzame stof per hectare nodig. Dat is goed voor het waterleven, bodemleven en grondwater.'

Hoeveelheid dieselolie

Met de demo wil Avebe laten zien wat er wat betreft verduurzaming van de teelt van zetmeelaardappelen mogelijk is met rassenkeuze. Naast minder stikstof en werkzame stof is er een verschil in de hoeveelheid dieselolie.

'Met Avenger bespaar je 350 euro ten opzichte van Seresta. Duurzamer telen en minder kosten gaan dus samen. Tegelijk vraagt Avenger minder arbeid. Bij een bespuiting kun je beter voor het juiste moment kiezen. Een vast schema is niet nodig', licht Klok toe.

Resistenties

Avenger is de opvolger van Avito. 'De phytophyhoraresistenties van beide rassen zijn vergelijkbaar. De resistentie tegen AM en wratziekte en de opbrengst van Avenger zijn beter dan van Avito, het eerste ras met een verbeterde resistentie tegen phytophthora. De verwachting is dat het areaal Avito zal afbouwen en van Avenger zal opbouwen. Volgend jaar is pootgoed van Avenger te bestellen voor het teeltjaar 2022.'

Op het demoveld met zetmeelaardappelrassen staan 23 rassen, bestaande en nieuwe. Van elk ras is 3 meter gerooid om een indruk te krijgen van de opbrengst per hectare. Klok: 'De opbrengst op dit demoveld valt niet mee. De gemiddelde zetmeelopbrengst van 8,8 ton per hectare is 2 ton minder dan vorig jaar op hetzelfde tijdstip. Dat komt door het lage knolaantal per plant van gemiddeld 12 stuks als gevolg van nachtvorst in mei.'

Hoge verwachtingen

Het nieuwe ras Avamond heeft op het demoveld het hoogste knolaantal (17) en dat is goed voor de productie van pootgoed. Klok heeft hoge verwachtingen van Avamond en denkt dat het ras een deel van het areaal van Seresta en Axion kan overnemen.

'De verwachting is dat Avamond in de top 5 van zetmeelaardappelrassen kan komen. Het ras heeft een goede opbrengst, is goed te bewaren, is wat betreft vroegheid gelijk aan Seresta, maar heeft minder stikstof nodig. Avamond moet zich in de praktijk nog wel bewijzen. Het ras is niet geschikt voor de eerste week van de voormalers.'

Kansrijk ras

Van Avamond verwerkt Avebe dit jaar 6 hectare zetmeelaardappelen. 'De productie van pootgoed wordt opgeschaald. Ik denkt dat Avamond een kansrijk ras is', zegt Klok.

Van het nieuwe ras Vermont is dit jaar 18 hectare geteeld. Het is een vroeg ras met uitstekende resistenties en daar ontbrak het tot nu toe aan bij dit type ras. De vroegheid is in het veld te zien: het loof is aan zijn eind. 'Als we van Vermont veel hectares gaan telen, kan Avebe met de campagne wel een week eerder beginnen.'

Volgend jaar bestellen

Het nieuwe ras Adelinde heeft hoge opbrengsten, goede virusresistenties en is goed bewaarbaar. 'We hopen dat pootgoed van Adelinde in 2021 is te bestellen voor het jaar 2022', zegt Klok.

Avici is ook een nieuw ras met een goede opbrengst. In de praktijk groeit dit jaar 20 hectare. 'Bij nachtvorst heeft Avici meer moeite om weer boven de grond te komen dan andere rassen. Als je als teler vijf rassen hebt, moet je Avici als laatste poten', adviseert Klok.

Plus- en minpunten

Van het nieuwe ras Amarock groeit dit jaar 15 hectare. Positief is het hoge zetmeelgehalte. Een minpunt is de matige virusresistentie. Van het nieuwe ras Scala is nog niet zoveel bekend. Het is een laat ras met een goede opbrengst. 'Door de kans op rooibeschadiging zijn er twijfels over de bewaarbaarheid', zegt Klok.

Naast Scala staat het nieuwe ras Serum Star. Het ras heeft voldoende aan 150 kilo stikstof per hectare. Sarion heeft met 24 procent een hoog zetmeelgehalte. Het ras Merenco bloeit begin september nog een beetje. 'Een te laat ras. Voor het rooien moet je het loof te groen afslachten', vindt Klok.