Kwekers en veredelaars samen in Coöperatie Touch Me+

In de bloembollenwereld zijn coöperaties waarin telers en veredelaars samenwerken, al jaren gemeengoed. In de bloeiende potplanten was dit een onbekend verschijnsel, totdat op 1 juli telersvereniging Touch Me+ is omgezet in een coöperatie. Daarin werken zeven plantenkwekers, een jongeplantenkweker en veredelaar Schoneveld Breeding samen om de verkoop van de Primula obconica op de Europese markt te bevorderen.

Volgens Peter van de Pol, directeur van het veredelingsbedrijf, is de coöperatie een logisch vervolg op een samenwerking die al jaren bestond met de kwekers. 'Als zoon van een akkerbouwer weet ik hoe goed langdurige contracten tussen coöperaties en afnemers kunnen werken. Daar gaan we in de bloeiende potplanten ook steeds meer naar toe.'

Primula's

Coöperatie Touch Me+ brengt allerlei soorten primula's op de markt en wil het assortiment uitbouwen met andere exclusieve product-marktcombinaties. De samenwerking leidt in de ogen van Van de Pol tot een betere afzetpositie en prijsvorming voor alle schakels in de keten. Hij benadrukt dat Touch Me+ geen afzetcoöperatie is en dat de kwekers zelf hun prijzen bepalen.

Volgens Anne Marie Kuyvenhoven, die sinds 1 juli namens de coöperatie verantwoordelijk is voor de verkoop, is een van de voordelen van de samenwerking dat het mogelijk is om met elkaar een breder assortiment en grotere aantallen te kunnen leveren aan retailketens.

Sweet Kisses

'Speciaal voor hen hebben we het verkoopconcept Sweet Kisses ontwikkeld. Doordat alle leden dezelfde hoezen, paper cups en andere verpakkingsmaterialen gebruiken, kunnen we grote retailorders gezamenlijk leveren. Tegelijk kan iedere kweker op zijn eigen manier blijven werken.'

In het bestuur van de coöperatie zit Van der Pol samen met drie vertegenwoordigers vanuit de kwekerijen. Ieder van de leden heeft verplicht zitting in minstens één werkgroep, die zich met onder andere marketing en promotie, productontwikkeling, verkoop en kwaliteit bezighouden. De algemene ledenvergadering, die vier keer per jaar plaatsvindt, besluit over de koers van Touch Me+.

Dezelfde prijs

In tegenstelling tot Touch Me+ rekenen coöperaties in bollen en knollen wel dezelfde prijs voor hun producten en maken afspraken over arealen. Een van deze coöperaties is Roselily Group voor dubbelbloemige 'oriental' lelies, waar veredelingsbedrijf De Looff Lily Innovation deel van uitmaakt.

'De kwekers hebben een exclusieve licentie om onze rassen te kweken en daardoor kunnen we maken wat de markt vraagt zonder te veel te produceren', zegt mede-eigenaar Tonny de Looff. De bemiddeling voor de aan- en verkoop van de leliebollen verloopt via de Coöperatieve Nederlandse Bloembollencentrale (CNB) in Lisse.

Mededingingswet

In 2014 stelde CNB dat de werkwijze van de bloembollenkwekersverenigingen niet in overeenstemming was met de mededingingswet, zegt Dirk Bloothoofd, die als lelievertegenwoordiger van CNB veel contact heeft met Roselily Group.

Om te voorkomen dat het maken van onderlinge areaal- en prijsafspraken roet in het eten zou gooien bij verdere samenwerking, heeft CNB in 2018 een nieuwe organisatie in het leven geroepen, Bol van Samenwerking (BVS). Deze bepaalt het areaal en de prijzen, los van de kwekers. De werkwijze van BVS is bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) getoetst. 'Vooralsnog lijkt het erop dat we hiermee kunnen werken, al zullen we dat binnenkort gaan evalueren.'

Grote verandering

Wim van den Berg, productmanager bij BVS, merkt op dat dankzij de huidige werkwijze veredelaars en kwekers als coöperatie gezamenlijk producten kunnen blijven verkopen door gebruik te maken van BVS als rechtspersoon. 'Een grote verandering is dat de kwekers pas achteraf horen voor welke prijs hun bollen en knollen zijn verkocht, maar dat is in verschillende akkerbouwgewassen al jaren gebruikelijk.'

Aangesloten kwekers betalen BVS een vergoeding voor de verkoop, het afstemmen van het aanbod, de administratie en de door CNB verrichte bemiddelingsdiensten.

Een van de eerste

Telerscoöperatie Gallery, waarin dahliakwekers samenwerken, was een van de eerste die zich aansloot bij BVS. Bij penningmeester en kweker Hubert Weijers uit Noordwijkerhout behoort 15 tot 20 procent van zijn assortiment tot de rassen van Gallery. BVS verzamelt voor de verkoop daarvan informatie bij kwekers en de kopers.

Voor Weijers was het wennen om het bepalen van de prijs los te laten en pas aan het eind van het seizoen de balans op te kunnen maken. Hij vindt het moeilijk om te zeggen wat de meerwaarde van BVS is, omdat de markt voor dahlia's op dit moment in een juiste balans is. De ervaring van het afgelopen jaar is wat hem betreft goed te noemen. 'We hebben een eerlijke prijs voor ons product gehad.'