De kunst van het polderen

Het antwoord is simpel, typisch Nederlands. We noemen het polderen. De afgelopen tijd is dat oer-Hollandse recept volop in de praktijk gebracht rondom het pensioenakkoord.

Je brengt drie organisaties samen die het grootste deel van de Nederlandse werkgevers/economie vertegenwoordigen (VNO-NCW, MKB Nederland, LTO Nederland) en drie organisaties die het grootste deel van de werknemers vertegenwoordigen (FNV, CNV en VCP) en je geeft als minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zelf leiding aan de onderhandelingen om er samen uit te komen.

En warempel: na een lang traject ligt er een voorstel dat met de achterban kan worden gedeeld. Niet zonder pijn, niet zonder slikken. Maar wel het hoogst haalbare voor alle partijen.

Hoe kom je tot een deal over een beladen onderwerp? Neem bijvoorbeeld het stikstofdossier. Mijn voorstel: breng drie vertegenwoordigers die het grootste deel van de werkgevers/economie vertegenwoordigen, de drie grootste vertegenwoordigers van natuurpartijen en de minister van LNV in eenzelfde poldersetting. Probeer samen tot oplossingen te komen die voor iedereen draagbaar zijn. Hoe moeilijk en uitdagend dat ook is.

Hoezeer polderen ook pijn en inschikken vraagt, het is de enige duurzame oplossing op langere termijn. Laten we het proberen. Bij andere gevoelige onderwerpen was het ook de enige manier.