Critici Mesdag-analyse meten met twee maten

Het Mesdag Zuivelfonds wekte in de aanloop naar de presentatie van het stikstofonderzoek hoge verwachtingen. Die werden niet helemaal waargemaakt. Op de analyse is ook wel het een en ander aan te merken.

Al tijdens de presentatie gaf onderzoeker Richard Zijlstra toe dat hij door tijdsdruk met ruime marges moest werken. Nauwkeurige berekeningen zouden te veel tijd kosten en omdat er druk moest worden gezet op de lopende stikstofdiscussie, was die er niet. Ook erkende Zijlstra dat het al dan niet meerekenen van waterpartijen van grote invloed is bij het vaststellen van de emissiecijfers.

Desondanks heeft het Mesdagfonds belangrijke bevindingen voor het voetlicht gebracht. Zo blijkt uit de berekeningen dat er wel degelijk getwijfeld kan worden aan het nut van de dure opkoopregeling voor het natuurherstel in bepaalde gebieden.

Dergelijke berekeningen zullen van belang zijn bij de gebiedsgerichte aanpak die het kabinet voorstaat. Gezien de kosten van de uitkoopregeling is het logisch dat er partijen zijn die meer over Zijlstra's berekeningen willen weten. CDA en VVD bepleiten meer inzet op technologische innovaties die de stikstofuitstoot van de veehouderij kan terugdringen. Zij willen graag weten hoe effectief de opkoopregeling in dat licht is.

D66 en GroenLinks nemen de Mesdag-analyse niet zo serieus. In hun ogen heeft de stichting een belang in de melkveehouderij en daarmee baat bij lagere emissiecijfers voor de landbouw. Met 'dit is geen wetenschap' schoven zij de Mesdag-analyse terzijde.

Deze houding is opmerkelijk. In een ander dossier steunden deze partijen – en PvdA, SP en Partij voor de Dieren – een onderzoek dat ook vanuit belangengroepen werd opgezet. Hierbij ging het om de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL), een verzamelgroep van natuurbeschermers en bezorgde bewoners van de aanvliegroute van Lelystad Airport.

SATL-voorzitter en ingenieur Leon Adegeest ontrafelde in 2017 de Milieu Effect Rapportages (MER) van het vliegveld en ontdekte dat de te verwachten geluidsoverlast veel te rooskleurig werd voorgespiegeld. Onder druk van de Tweede Kamer moest toenmalig staatssecretaris Sharon Dijksma de fout toegeven. Adegeest ontdekte recentelijk opnieuw fouten in de stikstofcijfers van Lelystad Airport.

Het was afgelopen week stil rond de Mesdag-analyse, vanwege het Kamerreces. Binnenkort staat er op initiatief van het CDA een hoorzitting met de onderzoekers op de agenda. Van volksvertegenwoordigers mag je verwachten dat een dergelijk initiatief daarbij een eerlijke kans krijgt.

Medeauteur: Peter Smit