Avebe realiseert record qua financieel resultaat

In boekjaar 2017/2018 behaalde Avebe een prestatieprijs van 85,81 euro, 4 procent hoger dan de 82,16 euro in het boekjaar 2016/2017. Het ging toen voor de coöperatie om een nieuw record. De 96,63 euro in het boekjaar 2018/2019 zorgt voor het derde jaar op rij voor een stijgende prestatieprijs.

Voor het lopende boekjaar is het hard werken om tot een goed resultaat te komen

Bert Jansen, bestuursvoorzitter Avebe

In het jaar 2018/2019 ging het door de droogte en warmte om ruim 25 procent minder zetmeelaardappelen. Ondanks de onderbezetting van de fabrieken en het lagere verkoopvolume verwachtte bestuursvoorzitter Bert Jansen een jaar geleden al een hogere prestatieprijs te kunnen realiseren, de belangrijkste financiële indicator van de coöperatie. In de prestatieprijs komen het coöperatief resultaat en het aardappelgeld samen.

U bent tevreden met de prestatieprijs?

'We kijken met een gemengd gevoel terug op het boekjaar 2018/2019. Het is voor de prestatieprijs een stap vooruit, een flinke stap. De 96,63 euro had ik een jaar geleden niet durven voorspellen. We moeten ons wel realiseren dat de omstandigheden niet zijn te vergelijken met het jaar ervoor. Ik zie liever een hoge prestatieprijs onder normale omstandigheden. Voor de meeste van onze leden heeft de hogere uitbetaling de kleinere veldopbrengst niet kunnen compenseren.

Waardoor is het resultaat ontstaan?

'De onderbezetting van zo'n 25 procent in de fabrieken moet je eerst goedmaken. De kosten in de hand houden was daarom voor Avebe in het boekjaar 2018/2019 belangrijk. Daarnaast konden we optimaal profiteren van gunstige marktomstandigheden, ook bij eiwit.'

De productie van eiwit is belangrijk voor Avebe?

'De stijging van de prestatieprijs komt in de komende jaren mede door de eiwitproductie. De markt van vleesvervangers groeit sterk en daardoor neemt de belangstelling voor aardappeleiwit toe. We plukken gelijk de vruchten van de nieuwe productielijn van Solanic in Gasselternijveen.

'De fabriek in Gasselternijveen draait deze campagne tot eind april, terwijl de campagne in Ter Apelkanaal in februari eindigt. Ondertussen werken we aan verdere uitbreiding van de aardappeleiwitproductie.'

Hebben de boeren voldaan aan hun leveringsplicht?

'Voor een goede prestatieprijs was het in 2018/2019 belangrijk dat we alle beschikbare zetmeelaardappelen van de leden zouden ontvangen. Wat er aan zetmeelaardappelen is weggelekt, is beperkt gebleven. Belangrijk is om te realiseren dat met het verkopen van zetmeelaardappelen aan andere partijen leden hun collega's benadelen. Achteraf blijkt dat de loyaliteit groot is geweest.'

Wat heeft de hoge prestatieprijs voor gevolgen voor Avebe?

'Het coöperatief resultaat bedraagt in het boekjaar 2018/2019 5,2 miljoen euro, een daling van ruim 2,5 miljoen euro ten opzichte van het voorgaande jaar. De daling is een logisch gevolg van de hogere aardappelprijs die tijdens de campagne is betaald.

'We hebben nagenoeg alles wat we hebben verdiend, al uitgekeerd via de aardappelprijs. Dat is immers ook waar het bij Avebe om draait. De financiële positie van Avebe is zodanig dat we wel een jaar kunnen zonder toevoeging aan het eigen vermogen.'

Heeft dat negatieve gevolgen voor de investeringen?

'Nee. Avebe investeerde ruim 45 miljoen euro in het afgelopen boekjaar, vooral in innovatie in duurzaamheid. Dat doen we omdat we bezig moeten zijn met de toekomst. In Ter Apelkanaal hebben we vooral geïnvesteerd in het filteren van aardappelwater om het weer te kunnen gebruiken als proceswater en we minder water hoeven verwarmen. Zo gebruiken we minder water en minder energie. De komende jaren willen we dat soort investeringen uitrollen naar andere fabrieken.'

Wat zijn de verwachtingen voor het lopende boekjaar?

'De oogst is dit jaar naar schatting zo'n 15 procent minder dan normaal. Dat betekent dit jaar opnieuw uitdagende omstandigheden, zeker omdat in de ons omringende landen niet overal sprake is van een lagere oogst. Voor het lopende boekjaar is het hard werken om tot een goed resultaat te komen.'

Al twee jaar een relatief lage opbrengst per hectare. Kan Avebe nog zo'n jaar verdragen?

'We zijn als coöperatie gewend aan jaarlijkse fluctuaties in de grondstofaanvoer. We moeten steeds flexibel kunnen inspelen op de omstandigheden. Maar de extreme weersomstandigheden lijken wel steeds structureler te worden. Ons bedrijf Averis werkt daarom aan robuuste zetmeelaardappelrassen met betere resistenties.

'We zien dat onze leden steeds meer gaan beregenen. Voor hen is het bijna een soort verzekeringspremie, maar het vergt een forse investering en niet overal is water beschikbaar.'

Avebe streeft naar een prestatieprijs van 95 euro in 2023. Daar zijn we nu al.

'De prestatieprijs van ruim 96 euro in het boekjaar 2018/2019 is gerealiseerd in een jaar met uitzonderlijke omstandigheden. Avebe probeert met innovatie de prestatieprijs op een robuust niveau van minimaal 95 euro te krijgen bij normale omstandigheden.

'Er zijn niet veel coöperaties met een dergelijke concrete doelstelling. Het zet ons op scherp en die zakelijkheid past bij de akkerbouw van vandaag. Het is ook nodig, want de teeltkosten van zetmeelaardappelen stijgen. Daarom is het goed dat de prestatieprijs de afgelopen jaren is gestegen.'