Klimaat geen issue in Verenigde Staten, hormonen wel

De VS zijn kort gezegd in tweeën te delen: in het midden wonen de boeren die voedsel produceren, aan de kusten wonen verreweg de meeste burgers die het consumeren. Met 327 miljoen inwoners staat het land na China en India op de derde plek qua aantal inwoners en beschikt het over een enorme binnenlandse markt.

Tel daarbij op dat de gemiddelde koopkracht in de VS hoger ligt dan in West-Europa en je verwacht vergelijkbare discussies tussen boeren en burgers over ethische vraagstukken, milieudruk en klimaatverandering. Dat is echter nog maar ten dele het geval. Waar in Nederland het dossier rond klimaatverandering het nieuws de laatste jaren steeds meer bezighoudt, zeker gerelateerd aan de agrarische sector, is daar op het platteland van Minnesota en South-Dakota weinig van te merken.

Pat Duncanson beaamt dat ten zeerste. Hij en zijn vrouw Kris runnen een grootschalig bedrijf met akkerbouw en vleesvarkens in Mapleton, twee uur zuidwest van Minneapolis. 'Trump negeert het debat en met hem de meeste boeren', zegt hij.

Extreem weer

'Als je het woord klimaatverandering in de mond neemt, word je soms zelfs verontwaardigd aangekeken. Terwijl het extreme weer van afgelopen jaar in deze regio's, met heuse overstromingen dit voorjaar, iedereen toch wakker had moeten schudden', vervolgt Duncanson.

De ondernemer heeft een punt. Op een rondreis van agrarische landbouwjournalisten deze zomer was hij de 24ste agrariër die werd bezocht en de eerste die uit zichzelf de klimaatverandering naar voren bracht. Het onderwerp leeft naar het schijnt totaal niet onder de Amerikaanse boeren. Sterker nog dan in Europa worden de politiek en wetenschap gewantrouwd en daarmee klimaatverandering en de menselijke invloed daarop.

Hoge eisen

Wat wel overeenkomt met West-Europa is de discussie over minderen met vlees en zuivel, of zelfs opkomend veganisme. En de daarbij toenemende hoge eisen voor de productie van voedsel. Meer nog dan in landen als Nederland en Duitsland lijken de Amerikaanse boeren het als welvaartsdiscussies te bestempelen die misschien deels wel weer overwaaien.

Dat verschil is onder andere te verklaren door het feit dat de meeste productie plaatsvindt in het dunbevolkte middenwesten van Amerika. Dat is vergelijkbaar met het platteland versus het verstedelijkte westen van Nederland. Maar de afstanden in ons land zijn veel minder groot.

Andere werkelijkheid

Wie een supermarkt betreedt in een middelgrote stad in Minnesota of South-Dakota, ziet een andere werkelijkheid. Boven het schap met vleeswaren hangen grote borden met daarop teksten als 'Geen antibiotica' en 'Geen hormonen toegevoegd'.

Verderop in het zuivelschap is net als in Nederland volle melk amper meer te vinden, maar vetvrije of vetarme melk wordt welig aangeduid. Opvallender is nog de relatief grote hoeveelheden amandel- haver- en sojamelk in de schappen. En niet weggestopt onderin het koelvak, maar pontificaal op ooghoogte.

Daarnaast wordt er hier en daar op producten veel nadruk gelegd op 'made in the USA'. Ook daar hechten ze dus waarde aan producten die uit hun eigen land komen.

Inkomensverschillen

Wat daarbij van belang is, is dat de inkomensverschillen in de VS veel groter zijn dan in Nederland. Ook in ons land moeten veel mensen wel voor het goedkopere assortiment gaan vanwege een smalle beurs, maar in de VS is die groep nog veel groter.

Het gebruik van hormonen in vlees en zuivel komt al jaren amper meer voor, wordt duidelijk tijdens deze persreis. Het vroeger veelgebruikte hormoon BST, dat de melkproductie stimuleert, wordt amper meer ingezet in de VS. Wettelijk is het niet verboden, maar geen zuivelfabriek staat het meer toe.

Het is een signaal dat dierenwelzijn in de VS beslist leeft. Veel actiegroepen zijn actief. Opnames in stallen worden daarbij ook meermaals ingezet. Het bedrijf Fair Oaks kwam afgelopen zomer nog groot in het nieuws. Dit grootschalige melkveebedrijf fungeert als voorbeeldbedrijf, maar moest het boetekleed aantrekken na beelden van werknemers die koeien sloegen en door de stallen jaagden.

Al langer verplichten overheden en zuivelfabrieken alle werknemers op melkveebedrijven officieel hun handtekening te zetten onder de verklaring dat ze het vee goed zullen behandelen. Daar wordt ook op gecontroleerd.

Vrees voor activisten

Een van de grootste zuivelcoöperaties van de VS, Land 'O Lakes, kiest ervoor geen bedrijfsborden uit te delen aan de leden om aan de weg te zetten. Gedreven door angst voor ongewenst bezoek van activisten aan de veebedrijven.

Om diezelfde reden raadt de zuivelcoöperatie de leden-melkveehouders af te openlijk de aandacht op hun bedrijf te vestigen, bijvoorbeeld met Facebookpagina's of eigen websites.