Tijd voor frisse blik en grote ideeën

Bij het In Our Nature Festival in Boxtel dat ik aan het voorbereiden ben, zien we hoe groene landbouwpioniers met een slag naar kleinschaligheid en verbreding van hun repertoire de kwaliteit van hun landbouw kunnen verhogen.

In inspirerende projecten laten deze pioniers zien dat het idee om de veestapel te halveren, niet nadelig hoeft te zijn voor de landbouwsector en de plattelandsgemeenschappen. Integendeel.

Het is voorspelbaar en tragisch dat een onderwerp dat van groot belang is voor de Nederlandse export, lokale gemeenschappen en de lucht die we ademen, zo kort door de bocht en via uitgesleten patronen en oude tegenstellingen wordt bekeken. Wij, burgers, werden direct nadat het voorstel van het D66-Kamerlid naar buiten kwam, belaagd met feiten, propaganda en emoties.

Boerenfamilies

LTO speelde klassiek in op mijn gevoelens: 'Het komt hard aan bij boerenfamilies als een volksvertegenwoordiger zegt dat de helft van hen geen bestaansrecht meer heeft.' Volgens varkenshoudersbond POV en pluimveeorganisaties NOP en NVP wil De Groot 'een deel van het platteland opofferen voor de geneugten van de stad'.

Wat ik zie bij Herenboeren, agroforestry, voedselbossen en educatieve en sociale werkboerderijen, is een ander verhaal. Hier liggen de zaadjes voor een nieuwe landbouwrevolutie. Juist door de schoonheid van het boerenbedrijf te zien, kleiner en natuurlijker te gaan werken, door kinderen het erf op te sturen en meer mensen aan het werk te zetten, kunnen boeren, gemeenschappen en consumenten profiteren.

Luxeproduct

Vlees wordt duurder, maar lekkerder. Het is met recht een luxeproduct. Iets dat je viert en waardeert. En dat doe je als je met je schoolklas meehelpt of als je bij de boerderij in de buurt je melk en aardappelen kunt kopen. De boer verdient daar bovendien een betere prijs aan.

De Nederlandse landbouw heeft jarenlang ingezet op opschaling, mechanisatie en automatisering. Waarom is Schouten nu bang voor het verdwijnen van werk voor boerenfamilies? En als CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma zegt: 'Geen boeren, geen eten', weet hij dan wel hoe ongelofelijk (te) veel we eigenlijk produceren? En hoe weinig werkgelegenheid er is na jarenlang ingrijpende industrialisatie van het boerenbedrijf?

Vijandige boodschap

Het is tijd voor een frisse blik, grote ideeën en nieuwe idealen. Niet een vijandige boodschap zoals die van het D66-Kamerlid kwam, maar oprechte betrokkenheid door burgers, ontwerpers, kunstenaars en wetenschappers bij het voedselvraagstuk.

We moeten out of the box gaan denken. Letterlijk de hokken openzetten. We moeten oog krijgen voor de sociale dimensie van het boerenbedrijf. Voor het potentieel in het landschap, in de gemeenschap.
Een voorzet geven we tijdens het Our Nature Festival dat op 9 en 10 oktober in Boxtel plaatsvindt. Daar komen ondernemers, bouwers, buurtbewoners en ontwerpers samen om te leren en ontdekken hoe mooi en gezond Noord-Brabant zou kunnen zijn.

Merlijn Twaalfhoven curator In Our Nature Festival