Uitspraak pachthof is logisch

Het pachthof heeft bepaald dat verpachters aanspraak kunnen maken op fosfaatrechten. Voorwaarde is dat de verpachter langdurig bedrijfsmiddelen van overwegend belang aan de pachter ter beschikking heeft gesteld.

Daarop is in Nieuwe Oogst vanuit verschillende hoeken verrast gereageerd. Voor FPG lag de uitspraak van het pachthof wel in lijn der verwachting.

Introductie

De uitspraak is een logisch gevolg van de introductie van het fosfaatrechtenstel per 1 januari 2018. De hoofdlijn van de uitspraak was volkomen volgens onze verwachting. Alleen over de details bestaat onzekerheid.

Overigens heerst die onzekerheid nog steeds. Het gaat daarbij vooral om de bepaling wat als langdurig en van overwegend belang wordt gezien.

Discussie

Omdat het voor FPG meteen al duidelijk was dat er discussie zou komen over het economisch eigendom van de fosfaatrechten, hebben we begin 2017 pachters en verpachters opgeroepen om bij bedrijfsbeëindiging afspraken te maken over de verdeling van de fosfaatrechten. Veel verpachters hebben hun pachter(s) daarover persoonlijk geïnformeerd.

Bij bedrijfsbeëindigingen kon in afwachting van de gerechtelijke uitspraak een deel van de opbrengst van de verkoop van fosfaatrechten vervolgens op een derdenrekening worden geparkeerd.

Houders van dieren

Vaak wordt nog wel tegengeworpen dat de fosfaatrechten zijn toegekend aan 'houders van dieren'. Die toekenning is gebaseerd op een bestuursrechtelijke regeling. Die staat los van de civielrechtelijke relatie tussen pachter en verpachter.

Dat de melkveehouder wordt gezien als juridisch eigenaar van de fosfaatrechten, verschilt ook niet van de rechtspraak destijds over melkquota. Vaste rechtspraak daarbij was al dat de verpachter aanspraak heeft op overdracht van de rechten tegen betaling van helft van de waarde.

Boerenverstand

Niet alleen het recht heeft met de uitspraak van het pachthof zijn loop. Ook vanuit boerenverstand is het prima uit te leggen. Stel een pachter stopt en verkoopt fosfaatrechten. De verpachter blijft dan achter met grond en gebouwen zonder fosfaatrechten en daarmee met een bezit dat lastig opnieuw is te verpachten.

De lage pachtopbrengsten bij juist langdurige pacht biedt de verpachter ook weinig soelaas om nieuwe fosfaatrechten aan te schaffen. Het zou dus leiden tot verdere ontpachting. Dat is niet in het belang van de sector.

Geen fosfaatbungalows

Ten slotte vindt FPG dat in het debat over de fosfaatrechten nog onvoldoende is onderkend dat het gaat over fosfaatrechten van stoppers. Geld dus dat verdwijnt uit de sector en, zoals wel gekscherend wordt gezegd, wordt gestopt in fosfaatbungalows.

Door de uitspraak van het pachthof verdwijnt er minder geld uit de sector. De sector zou daarmee blij moeten zijn.

Roel Robbertsenvoorzitter Federatie Particulier Grondbezit