Droogte 2018 zorgt voor goede bodemstructuur

Moet de Kennisdag Bodem & Water, die maandag in Dronten werd gehouden, de volgende keer niet Kennisdag Bodem, Water & Klimaat heten? Dat vraagt Wim Dijkman, programmaleider van het Actieplan Bodem & Water in Flevoland, zich af. 'Want hoe moeten we omgaan met de droogte van 2018?'

Vorig jaar hebben akkerbouwers ervaren dat het belangrijk is om de kwaliteit van de bodem en het grondwater op peil te houden. 'De gevolgen van ondergrondverdichting werden in 2018 duidelijk. Een verdichting in de bodem beperkt de infiltratie van water, met als gevolg een minder hoge grondwaterstand', zegt Derk van Balen van Wageningen University & Research.

Klimaatverandering

Door de klimaatverandering neemt de jaarlijkse verdamping toe en daarmee het droogterisico. Op de hogere zandgronden is dat risico dit jaar extra groot. Waterschappen in deze gebieden wijzen erop dat het grondwater bij de start van het groeiseizoen tot 1 meter lager zit dat normaal.

In Flevoland ligt de grond gemiddeld 5 meter onder de zeespiegel. Akkerbouwer Gert-Jan van Dongen uit Zeewolde is daarom niet bang voor een lage grondwaterstand. De droogte van 2018 heeft vooral voordelen. 'Op de zware klei zien we veel droogtescheuren in de ondergrond en die hebben een structuurverbeterend effect.'

Groenbemester

Van Dongen heeft vorig jaar de groenbemesters in bijzonder droge grond gezaaid. 'Toch is het zaad goed gekiemd en heeft de groenbemester veel organische stof opgeleverd. Ook percelen die vaak zijn beregend, laten een mooie structuur zien. Een mooie basis voor het komende seizoen.'

Volgens de akkerbouwer is er te weinig bekend over de fluctuaties van het grondwater. Zelf heeft hij vorig jaar de sloten vijf keer volgepompt: op 5, 11, 19 en 26 juli en op 5 augustus. Dit omdat in juni het grondwater wegzakte tot 94 centimeter beneden het maaiveld. Door de sloten vol te pompen, kwam het water tot 57 centimeter beneden het maaiveld.

Periode

Van Balen vindt dat je de ondergrond niet te lang nat moet houden. De periode die acceptabel is bij het volpompen van sloten, is onder andere afhankelijk van de grondsoort. Meer vocht in de bodem is ook mogelijk door ondiep ploegen en meer organische stof. Met rasverschillen zijn droogte en hittestress ook te beperken.