Blockchain kan voedselketens veranderen

De bekendste toepassing van blockchaintechnologie is de bitcoin, de digitale munt waarvan de waarde momenteel naar recordhoogte stijgt. De technologie is eigenlijk een digitale gedecentraliseerde database. Blockchain maakt het mogelijk om decentraal zaken uit te wisselen zonder een controlerende derde partij. In het geval van bitcoin maakt blockchain de rol van een bank overbodig.

Maar je kunt ook aan andere toepassingen denken, zoals het overdragen van een huis zonder notaris. Een wereld zonder tussenpersonen als banken, notarissen, makelaars en verzekeringsagenten is mogelijk met blockchain. Blockchain biedt echter meer mogelijkheden.

Heineken

Het lijkt waarschijnlijk dat de technologie in toenemende mate een rol gaat spelen in voedselketens. Diverse bedrijven in de agro- en foodsector zijn ermee bezig. Dat varieert van grote spelers als FrieslandCampina en Heineken tot kleinere bedrijven als Coppens Diervoeding, Organic.nl en Reudink Biologische Voeders.

'Over drie jaar vinden we de toepassing van blockchain in de agro- en foodsector net zo gewoon als het feit dat we allemaal een smartphone hebben', zegt Marieke de Ruyter de Wildt van The Fork, een bedrijf dat helpt bij het werken met blockchain.

Voedselveiligheid

Blockchain kan een bijdrage leveren aan een grotere voedselveiligheid, zegt Jeroen van Hoof, specialist bij adviesbedrijf PwC. 'Waar de huidige voedselveiligheidssystemen tot nu toe falen, kan blockchain de oprukkende internationale voedselfraude wel een halt toeroepen.'

'Eigenlijk is die grotere transparantie het minst interessante aspect van blockchain. Want transparantie, dus een goede tracking and tracking, kun je ook met bestaande technieken realiseren', stelt De Ruyter de Wildt.

Betrouwbaarheid

'Het innovatieve van blockchain is vooral de betrouwbaarheid. Je kunt er niet mee rommelen. Daarnaast levert het een grote bijdrage aan de efficiency van transacties in de voedselketen. Dat is zowel een voordeel voor de consument als voor de boer.'

Bij toepassing van blockchain krijgen ketenpartijen die geen waarde toevoegen het moeilijker, verwacht De Ruyter de Wildt. 'En dat zijn niet de boeren. Hun positie in de keten verbetert. Niet iedereen zit daarop te wachten. Daarom trappen er nu ook ketenpartijen op de rem.'

Biggenpaspoort

Directeur Gé Backus van Connecting Agri & Food verwacht dat blockchain ook in de primaire agrarische sector een rol van betekenis kan gaan spelen, al geeft hij aan dat nog moeilijk te overzien is hoe die rol eruit zal gaan zien. Backus noemt als voorbeeld een biggenpaspoort in de varkenshouderij.

'Met blockchain genereert het biggenpaspoort bij verkoop een nieuwe unieke code per eigenaar. Eerder vastgelegde gegevens van de biggen zijn niet achteraf te wijzigen', aldus Backus. 'Een ander voorbeeld van een mogelijke toepassing is het opzetten van een nieuw marktconcept met regionale grondstoffen. Blockchain maakt het mogelijk om de weg die de grondstoffen afleggen, volledig te volgen, waardoor de keten transparant is.'

Spaghettistructuur

De Ruyter de Wildt benadrukt dat alleen het toepassen van blockchaintechnologie in een voedselketen niet voldoende is. 'Als je door blijft gaan met werken op de oude manier, heb je niet het volledige profijt van blockchain. Je houdt dan een spaghettistructuur van data en je blijft veel waarde missen. Ketenschakels zullen veel meer moeten samenwerken, als ze met blockchain aan de slag gaan.'

Concrete voorbeelden van toepassingen van blockchain in voedselketens zijn er nog nauwelijks. Een project is de '100 procent eerlijke kokosnoot', waarmee Fairfood deze keten transparant wil maken. Afgelopen zomer plukten 55 Indonesische boeren in totaal duizend kokosnoten. Dankzij de code op de kokosnoot kan een consument controleren welke boer hem plukte en wat hij ervoor ontving.

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst