Hoe hard grijpt kabinet in binnen de varkenssector?

Vriend en vijand waren verrast over de passage in het regeerakkoord waarin de varkenshouderij wordt beschreven. Het kabinet wil in gebieden met een zeer hoge veedichtheid de sector saneren met het oog op gezondheids- en leefomgevingsrisico's en trekt daarvoor ruimhartig de portemonnee.

Over de exacte besteding van die 200 miljoen euro is nog weinig definitief bekend. Ingewijden melden dat de hoofdlijnen vastliggen, maar dat het onderhandelingsspel nog volop gaande is. Het onderwerp is daarmee met stip een topprioriteit voor de nieuwe minister van Landbouw.

De coalitiepartijen hebben allen hun eigen prioriteiten en eisen geld voor eigen regelingen en projecten. Een inkrimping van de varkensstapel lijkt onderdeel van dat beleid te worden. Een verhit debat en pijn en weerstand vanuit de sector over die zogenaamde warme sanering lijken zeker.

De sector heeft ook weinig aanleiding om daarover naïef te zijn, gezien de maatschappelijke en politieke druk. Zeker in Noord-Brabant. Hoopgevend daarentegen is het commitment van het vorige kabinet aan het Actieplan Vitalisering Varkenshouderij.

De slagkracht van de varkensketen is niet gebaat bij schaalreductie. Wil de sector structureel gezonder worden, dan zijn schaalgrootte en investeringsruimte noodzakelijk. Sanering dient hand in hand te gaan met herstructurering en vitalisering. Gebeurt dat niet, dan dreigt die miljoenenbelofte van het kabinet-Rutte III uit te draaien op een doodskus voor de varkenssector.