Engeland is leidend bij veldbonenonderzoek

Engelse akkerbouwers telen voor de veevoeder- en consumptiemarkt winter- en zomerveldbonen. Voor consumptie hebben afnemers strikte eisen. De boon en hilum (navel) moeten licht van kleur en glad zijn. Om die reden is en blijft het ras Wizard heer en meester.

Het heeft geen zin rassen te telen waar geen vraag naar is, zeggen telers. Wizard heeft niet de hoogste opbrengst, maar is wel een betrouwbaar ras. 'Je weet ieder jaar wat je ongeveer oogst. Dat is bij hoogproductieve rassen wel anders', aldus een Engelse akkerbouwer.

Zaaizaad

Veel bedrijven houden een deel van de oogst achter voor zaaizaad. De teelt moet goedkoop zijn om het rendabel te maken. De vlinderbloemige plant wordt gewaardeerd als rustgewas na tarwe. Areaaluitbreiding is afkomstig uit de driegewassenregel van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en vanuit de mogelijkheid om duist te bestrijden. Om die reden worden meer voorjaars- dan winterrassen verbouwd.

Onderzoeksinstituut Processors and Growers Research Organisation (PGRO) legt jaarlijks negen rassenproeven aan. In 2016 zijn vijf winter- en acht zomerrassen getest. Opvallend is de komst van relatief nieuwe rassen. Limagrain en Senova zijn de bekendste veredelaars.

De gemiddelde opbrengst voor alle proefvelden winterveldbonen kwam uit op 5,73 ton per hectare. Voor zomerveldbonen was dat 5,67 ton per hectare. Beide liggen boven het vijfjarig gemiddelde. De winterrassen Tundra en Bumble en zomerrassen Lynx en Vertigo scoorden de beste opbrengsten.

Nederland

Sinds 2014 worden in Nederland winterveldbonen verbouwd. In het verleden is bij vlagen de teelt van voorjaarsrassen beproefd, ook bekend als paardenbonen. In Europa telen Frankrijk en de Baltische staten, na de Britten, het grootste areaal. Engeland produceerde in 2016 zo'n 600.000 ton veldbonen. Het areaal steeg afgelopen jaar met 5 procent tot 173.000 hectare.

De Britse rassen worden ook in Nederland geteeld. Rassen uit Duitsland en Frankrijk zijn er beperkt. De Britten zijn er niet enthousiast over. Te veel stro, te lang en weinig kilo's, zo luidt het oordeel.

Keverschade

Naast chocoladevlekken zijn de bladrandkever en bonenkever de grootste vijanden van de veldboon. Tijdens de akkerbouwbeurs Cereals, die half juni in het graafschap Lincolnshire werd gehouden, toonde PGRO resultaten uit onderzoek dat in 2014 werd gestart. Dit project tracht keverschade in erwten en bonen te reduceren.

De kevers bouwen een resistentie op tegen pyrethroïden. Daarom wordt geëxperimenteerd met 'biologische oorlogsvoering'. Lokvallen met een natuurlijke schimmel worden uitgezet. Feromonen moeten de kevers lokken. Een elektrostatisch poeder besmet de kevers, die de schimmel overdragen. Op proefschaal bleek dit zeer succesvol.

Lokvallen

Voor de tests in 2017 bebruikt PGRO goedkope 3D-geprinte lokvallen, die telers in percelen kunnen uitzetten. Bestrijdingsmiddelen hoeven dan slechts plaatselijk te worden ingezet. Een ander streven van PGRO is het verhogen van de gemiddelde landelijke opbrengst. Daarvoor start het onderzoeksinstituut de Bean Yield Challenge, waarbij het ambieert 10 ton bonen per hectare in 2020 te telen.

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst