Ambitie Plantgezondheid 'goed verhaal richting consument'

De boomteeltsector is volgens Jan Veltmans positief kritisch over de Ambitie Plantgezond 2030, die LTO deze zomer presenteerde. 'Natuurlijk is er wel scepsis bij onze achterban. Kwekers vragen zich af of het mogelijk is om zonder residu en zonder emissie bomen te telen. En wat als we het niet halen? Aan de andere kant is er begrip voor het initiatief en wordt de noodzaak van een duidelijke visie onderschreven.'

Peloton wielrenners

Als bestuurder in de LTO-vakgroep Bomen en Vaste Planten heeft Veltmans plantgezondheid in zijn portefeuille. Hij maakt ten aanzien van de LTO-ambitie de vergelijking met een peloton wielrenners. 'Eerst hebben we koplopers nodig voor de innovaties. Daarna gaat het tempo van het hele peloton omhoog en gaan de achterblijvers vanzelf mee.'

Veltmans wijst erop dat de boomteeltsector in de periode sinds de eeuwwisseling het gebruik van chemische middelen al behoorlijk heeft teruggedrongen. 'We hebben grote stappen gezet door het gebruik van nieuwe middelen, nieuwe technieken en het beperken van de erfemissie. Voor een volgende stap moeten we finetunen uitgaande van een meer plaatsspecifieke gewasbescherming en vooral beter weerbare planten en een gezonde bodem.'

Goed onderzoek

De boomteeltsector rondde onlangs een succesvol koepelproject Plantgezondheid af. Daarin is via thema's als weerbaarheid, techniek, middelenpakket en gezonde bodem geprobeerd om de afhankelijkheid van de chemie te beperken.

'De activiteiten in dit project werden ondersteund vanuit het onderzoek', vertelt Veltmans. 'Het is jammer dat daar een einde aan komt. Ik ben ervan overtuigd dat voor de ontwikkeling naar een groenere gewasbescherming goed onderzoek essentieel is.'

Maatwerk

Hij vindt dat er meer ruimte moet zijn voor maatwerk in het gewasbeschermingsbeleid. 'Als sector steken we onze nek uit met deze ambitie, en we nemen de overheid daarin graag mee. De basis in de teelt is de systeembenadering met sterke gewassen. Middelen gebruiken we alleen voor correctie. Maar dan moeten die wel beschikbaar zijn, ofwel onze medicijnkast moet op orde zijn.'

Aansluitend op de regelgeving stoort Veltmans zich aan de discussie over moderne veredelingstechnieken. 'Het is gewoon mogelijk om gewassen met veilige technieken als cisgenese en Crispr-Cas sterker te maken tegen aantastingen. Voor onze sector zou het mooi zijn als we op deze manier resistenties tegen meeldauw of vruchtboomkanker kunnen inkruisen. Jammer dat de regels hiervoor niet sneller worden aangepast.'

Realistische doelen

Met de Ambitie Plantgezondheid hebben gewastelers volgens Veltmans een goed verhaal richting de consument. 'We laten zien wat realistische doelen zijn en hoe we die willen bereiken. Het geeft maatschappelijke commitment en onze license to produce.'

Voor de concurrentiepositie van Nederlandse boomkwekers gaat Veltmans ervan uit dat de aanzet tot een teelt zonder residu en zonder emissie in eerste instantie een verzwarend effect heeft. 'Maar ook in omliggende landen zullen kwekers mee moeten met de strengere eisen aan een gezonde leefomgeving. Deze ambitie geeft een voorsprong.'

Van de retail verwacht Veltmans een constructieve houding en steun bij het zoeken naar oplossingen als sprake is van nieuwe ziekten en plagen. 'We leveren een betrouwbaar en veilig product, dat is het uitgangspunt. De handel stelt steeds hogere eisen aan bomen en vaste planten ten aanzien van het middelengebruik. Als sector zijn we niet gebaat bij stress en ad hoc-lijstjes met verboden middelen. Goed samenwerken in de keten is een voorwaarde om de Ambitie Plantgezondheid tot een succes te maken.'