Strengere regels voor import plantmateriaal

Directe aanleiding voor de aangescherpte regelgeving zijn de problemen met de bacterie Xylella fastidiosa in de boomteeltsector. Deze besmettelijke ziekteverwekker is waarschijnlijk Europa binnengekomen na import van koffieplanten vanuit Honduras en Costa Rica. Met name in Zuid-Europa zorgt de bacterie voor grote schade en ook in Nederland bestaat de vrees dat met name vaste planten aangetast kunnen raken.

De nieuwe maatregelen voor de Europese Unie zijn vorige week goedgekeurd door het Europees Parlement. Doel is het opzetten van een efficiënte controlesysteem om snel verdachte planten op te sporen en in quarantaine te plaatsen als daarvoor aanleiding is.

Nauwlettend volgen

De Europese Commissie vraagt aan de lidstaten monitoringsprogramma's op te zetten om de verspreiding van besmettelijke ziektes nauwlettend te volgen. Verder komt er een beoordelingssysteem voor planten van buiten de EU om de risico's op besmettingen op voorhand in te schatten.

Binnen de nieuwe regelgeving moeten alle planten of plantenproducten die worden ingevoerd van buiten de EU beschikken over een gezondheidscertificaat. Verder komt er een uitbreiding van het gebruik van plantenpaspoorten. In principe gaat dit gelden voor alle transporten van uitgangsmateriaal binnen de grenzen van de EU. Alleen plantmateriaal dat rechtstreeks op kleine schaal geleverd wordt aan niet-professionele gebruikers hoeft niet voorzien te zijn van een plantenpaspoort.

Europese compensatieregeling

Verder krijgen lidstaten meer bevoegdheden voor het nemen van eventueel ingrijpende maatregelen om de verspreiding van besmettelijke plantenziekten tegen te gaan. Die maatregelen kunnen bestaan uit het vernietigen van hele kwekerijen of zelfs particuliere tuinen als dat nodig is vanwege het publieke belang. Voor plantentelers die hierdoor plantmateriaal kwijtraken komt er een Europese compensatieregeling.

In een toelichting zegt Europarlementslid Anthea McIntyre uit Groot-Brittannië dat ziektes en plagen nu eenmaal niet stoppen bij de grenzen. Zij was namens het Europees Parlement voorzitter van de commissie die zich bezig heeft gehouden met het opstellen van de nieuwe maatregelen en die daarover onderhandelde met de lidstaten.

'Het is van het grootste belang dat we in de EU breedgedragen regels hebben om onze land- en tuinbouw en bosbouw te beschermen tegen bedreigingen van buitenaf. Deze nieuwe regelgeving is vooral bedoeld om aantastingen buiten te houden. Daarom kiezen we voor een risicogerichte aanpak met meer ruimte voor overleg tussen lidstaten en de mogelijkheid om snel actie te ondernemen', aldus McIntyre.

Risico's nemen toe

Het parlementslid voor Groot-Brittannië wijst erop de risico's op de uitbraak van nieuwe plantenziekten alleen maar toenemen. 'Wereldwijde handel en transporten in combinatie met de klimaatverandering vergroten dat risico alleen maar.'