Experiment met hergebruik restwater

Aarle Rixtel - In opdracht van bierbrouwer Bavaria wordt een netwerk van buizen aangelegd onder het perceel van melkveehouder Wilfried van Dijk. Bavaria hoeft daardoor minder gezuiverd restwater meer weg te laten lopen naar het oppervlaktewater. Voor Van Dijk is het experiment van omgekeerde drainage een mogelijke oplossing ter voorkoming van droogteschade.

Het hoeft maar even droog te zijn en melkveehouder Wilfried van Dijk in Aarle-Rixtel loopt tot ’s avonds laat nog met de haspel te sjouwen. Het kost hem gemiddeld zo’n twee tot drie uur per dag om de 17 hectare grasland te beregenen. Dat kost niet alleen veel tijd, maar ook veel geld. Mogelijk komt hieraan binnenkort een eind.
In opdracht van zijn buurman Bavaria laat Van Dijk een systeem van omgekeerde peilgestuurde drainage aanleggen in ruim de helft van zijn grasland. Voor de productie van bier pompt de bierbrouwer in Lieshout jaarlijks zo’n 2,5 miljoen kuub water uit de bodem in de regio. Ongeveer 1,5 miljoen kuub schoon restwater wordt vervolgens geloosd in het oppervlaktewater van het riviertje de Goorloop. Dat is tot 4.000 kuub per dag.

Experiment

Zonde, vindt zowel Bavaria als de melkveehouder. Bavaria streeft ernaar de duurzaamste brouwer ter wereld te zijn. En Wilfried van Dijk roept al jaren om water. Hij noemt het experiment een prachtige kans en een mogelijke oplossing om droogteschade te voorkomen.
‘Mijn grasland ligt op een van de hoogste gronden in de regio, een droogtegevoelig gebied. Ik ben altijd de eerste die moet beregenen. Dat begint vaak al vroeg in het voorjaar en eindigt pas laat in het najaar. Dit seizoen gaat het om 20.000 kuub water.’
Dit jaar heeft Van Dijk nog een nieuwe haspel gekocht. Als de proef slaagt, verwacht hij nog maar nauwelijks te hoeven beregenen.
Het gaat nadrukkelijk om een experiment. ‘Omgekeerde drainage wordt al wel toegepast, maar niet op deze schaal’, licht Bart Bardoel toe, projectleider Bodem & Water bij ZLTO. ‘Het betekent dat de boer het water peilgestuurd en gecontroleerd zijn perceel in kan laten lopen.’
Bavaria pompt het water via de waterzuiveringsinstallatie naar een verzamelbak op het land van de melkveehouder. Via een ondergronds buizenstelsel van samengestelde drains wordt het water drukloos in de droge grond verspreid. Via peilbuizen kan op afstand de grondwaterstand in de gaten worden gehouden.
Het grondwaterpeil wordt op 50 centimeter onder het maaiveld gehouden, net onder de graswortels. Via capillaire opstijging komt het water toch bij de wortels. ‘Zo is het mogelijk om in droge periodes 27 kuub gezuiverd restwater per dag in het perceel te laten vloeien.’
Drie medewerkers van Barth Drainage in ’s-Gravendeel zijn voor dag en dauw op het grasland van Van Dijk aan het werk. Met een drainagemachine leggen ze een 425 meter lange hoofdleiding aan, met om de 10 meter een zijdrain.
De drainagemachine tilt de grond op en laat de leiding 1,20 meter diep in de bodem glijden. Het is een flinke machine die vanwege de rupsbanden een lage bodemdruk geeft. ‘Zo blijft het kwetsbare gewas gespaard’, vertelt een van de medewerkers.
Toch kost het een jaar voordat de bodem zich op deze plekken volledig zal hebben hersteld. Er is gewacht met de werkzaamheden tot na het teeltseizoen om schade aan het gewas te voorkomen. Het kost zo’n drie dagen voordat het volledige drainagestelsel is aangelegd.
Een andere leiding van Bavaria loopt naar het Wilhelminakanaal, waar een ander deel van het restwater van Bavaria zal worden geloosd. ‘Het is de bedoeling dat boeren langs het kanaal de mogelijkheid krijgen om van dit water gebruik te maken. Er wordt gemeten hoeveel water erin gaat. Dat kunnen deze boeren vervolgens oppompen’, legt Bardoel uit.

Resultaten

Wilfried van Dijk en zijn vrouw Caroline kijken met belangstelling en enige spanning naar de werkzaamheden. ‘Mogelijk ga ik veel water, energie en tijd besparen. Maar er zijn ook nog veel vragen onbeantwoord. Dat is spannend.’
Volgens Bart Bardoel gaat het wateronderszoeksinstituut KWR nauwlettend onderzoeken wat er precies gebeurt tijdens de proef. ‘Over twee jaar komen we met de resultaten van deze pilot. Bij een succesvol verlopen proef kan het systeem van omgekeerde peilgestuurde drainage wellicht ook andere boeren helpen bij de watervoorziening van hun percelen.’

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer