Stem Poolse boer bepaalt verkiezingen

Polen houdt morgen parlementsverkiezingen. De boerenstem gaat daarbij een grote rol spelen. Omdat boeren en plattelandsbewoners goed zijn voor een derde van de stemmen, gaan politici tot het uiterste om deze groep te paaien. Maar veel plannen zijn niet uitvoerbaar, zoals de roep om meer Europees geld.

'We mogen het niet langer tolereren dat Poolse boeren andere voorwaarden en garanties hebben dan boeren in andere EU-landen.' Het zijn de typische strijdvaardige woorden van premierskandidaat Beata Szydlo van de katholiek-conservatieve partij Recht en Rechtvaardigheid.
Waar een Nederlandse boer tot 2020 gemiddeld 405 euro per hectare ontvangt, moet een Poolse boer het doen met 240 euro. 'Ik kondig hierbij aan dat we heronderhandelingen gaan voeren.'
De kans is groot dat de partij van Szydlo de verkiezingen gaat winnen. Dat zal Recht en Rechtvaardigheid dan grotendeels te danken hebben aan de plattelandsbewoners.

Grote groep kiezers

In Polen geldt meer dan in andere Europese landen dat wie verkiezingen wil winnen, de boerenbevolking mee moet hebben. De agrarische sector zorgt voor 4 procent van het bruto binnenlands product en is de inkomstenbron voor 12 procent van de beroepsbevolking.
Met alle kiesgerechtigden daaromheen zoals toeleveranciers, afnemers en familieleden, gaat het al snel om 30 procent van de stemmen. Dat is zo veel dat een complete politieke partij, de Poolse Volkspartij (PSL) die deel uitmaakt van de regeringscoalitie, geheel gericht is op het platteland.
Het regende deze campagne dan ook politieke beloften richting de agrarische gemeenschap. Die komen grotendeels vanuit de grootste oppositiepartij Recht en Rechtvaardigheid, maar ook andere partijen gaan er prat op dat ze de boeren niet vergeten. Behalve dat er meer geld uit Brussel moet worden losgepeuterd, moeten verzekeringen tegen natuurverschijnselen goedkoper worden.
De droogte van afgelopen zomer moet ruimhartig worden gecompenseerd. Door een versoepeling in de regels voor voedselveiligheid moeten kleine boeren hun waren eenvoudiger direct aan de man kunnen brengen. En het volgens economen onhoudbare aparte zorg- en pensioenstelsel voor boeren wordt niet ter discussie gesteld.
Experts zijn niet onder de indruk van zulke plannen. Maar de belangrijkste steen des aanstoots is de belofte dat de volgende Poolse regering meer geld uit Brussel gaat lospeuteren. 'Een revisie is hoe dan ook tot 2020 onmogelijk en heronderhandelingen beloven is misleiding', zegt Zofia Krzyzanowska. Als hoofdadviseur van het ministerie van Landbouw neemt ze al tien jaar deel aan de EU-onderhandelingen.
'Er zijn criteria vastgesteld en zo veel geld krijgt een lidstaat. Polen krijgt relatief veel omdat we een van de armere landen van Europa zijn, niet alleen voor landbouw, maar uit alle structuurfondsen.'
Polen ontvangt over de periode 2014-2020 ongeveer 13,5 miljard euro voor plattelandsontwikkeling, 3,9 miljard euro minder dan in de periode daarvoor (zie kader). 'We krijgen daarom wel het verwijt dat we slecht onderhandeld hebben', zegt Krzyzanowska. 'Maar sindsdien zijn er armere landen bijgekomen als Roemenië, Bulgarije en Kroatië. En het budget is niet groter geworden.'
Dat per hectare minder wordt ontvangen, is volgens Krzyzanowska logisch omdat de productiekosten en kosten van haar land lager zijn. 'Natuurlijk hebben we voorgesteld om iedere hectare dezelfde subsidie toe te kennen of alleen subsidie voor bedrijfsontwikkeling beschikbaar te stellen.'
Juist die ontwikkeling is volgens de adviseur nog steeds hard nodig in Polen, ook al is het land aan het uitgroeien tot een van de belangrijkste melkproducenten van Europa. Het gemiddelde agrarische bedrijf omvat slechts 10 hectare, terwijl het Europese gemiddelde op bijna 16 hectare ligt. Maar daar is vooral een rol voor de boeren zelf weggelegd, die volgens Krzyzanowska flexibeler met de markt om moeten gaan.

Tabak en suiker

'Tien jaar geleden sprak ik op een conferentie in Lubuskie in het westen van Polen. In dat gebied heb je goede grond voor tabak en suiker. Rookverboden bestonden toen nog niet. Toen al waarschuwde ik dat daar geen toekomst in zat. Steeds minder mensen roken en consumenten willen steeds minder suiker. Daar werden ze heel boos van, maar nu hebben die bedrijven problemen.'

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer