LTO wil ministerie van Voedsel en Plattelandseconomie

Voedsel en voedselproducenten verdienen een faire prijs en de land- en tuinbouw kent veel meer aspecten dan alleen de productie van voedsel. Kies daarom bij een volgende kabinetsformatie voor een ministerie van Voedsel en Plattelandseconomie.

Nederlandse boeren en tuinders zijn wereldwijd toonaangevend in het produceren van kwalitatief hoogwaardig, veilig en gezond voedsel, bloemen en planten. De Nederlandse agrosector is veruit de grootste exporteur van onze economie geworden (83,6 miljard euro in 2014). Tegelijkertijd is Nederland zo ongeveer het enige land ter wereld zonder eigen ministerie van landbouw.

Economische Zaken

Sinds deze kabinetsperiode valt landbouw onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Economische Zaken. Dat zorgt voor het misverstand dat de productie van voedsel louter een economische activiteit is.

Maar land- en tuinbouw is veel meer: de sector is een belangrijke beheerder van natuur en landschap: ruim twee derde van onze nationale oppervlakte is in beheer en gebruik bij agrarische ondernemers. De sector heeft veel te bieden op het terrein van duurzame energie en schone lucht (CO2-reductie).

Uitdagingen

Er liggen voor de sector voortdurend uitdagingen op het gebied van dierenwelzijn en gezondheid van planten en dieren. Dat vraagt om een integrale benadering. En die is het beste gewaarborgd in een eigen ministerie van Voedsel en Plattelandseconomie.

Zo'n departement zou niet alleen goed zijn voor boeren en tuinders, maar is ook in het belang van burgers en consumenten.

Natuurlijke omgeving

De land- en tuinbouw is als geen andere economische activiteit verbonden met de natuurlijke omgeving.

Een ministerie van Voedsel en Plattelandseconomie is beter in staat de productie van voedsel te verbinden met alle schakels en factoren, die daarmee samenhangen: omgeving (milieu en vooral natuur- en waterbeheer), bedrijfsleven (onder meer toelevering en verwerking), techniek (van biotechnologie tot mechanisatie), infrastructuur en uiteraard ook economie op het platteland.

Een ministerie van Voedsel en Plattelandseconomie kan en zal deze uitdagingen niet louter vanuit economisch perspectief benaderen.

Herbezinning

Ook is het tijd voor een herbezinning op thema's als mededinging, maatschappelijk verantwoord ondernemen en de verdeling van marges in productieketens (lees: producenten, verwerkende industrie en supermarkten).

De overgang naar een vernieuwde, groenere land- en tuinbouw mag niet in de weg worden gezeten door verouderde mededingingswetgeving en onbalans in de keten.

Lastenverlichting

Met het oog op komende begrotingsbesprekingen in de Tweede Kamer staat voor LTO lastenverlichting voorop. Alleen al de accijnsaanpassing van landbouwdiesel per 1 januari 2013 leidde tot 70 miljoen euro hogere lasten voor boeren en tuinders.

Ook de invoering van de assurantiebelasting en verhoging van keuringskosten drukken zwaar. In tegenstelling tot de meeste buitenlandse collega's betalen onze boeren en tuinders vrijwel alle kosten voor productkeuringen zelf.

NVWA

Het gebrek aan doelmatigheid, slagkracht en positie bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) breekt exportland Nederland onderhand op.

LTO maakt zich daarom sterk om 50 miljoen euro uit te trekken om in één keer orde op zaken bij NVWA en meteen de keuringskosten te verlagen.

Duurzame energie

LTO Nederland pleit voorts voor nieuw, krachtig beleid op het terrein van duurzame energie.

De agrarische sector is - dankzij windmolens, zonnepanelen, warmtekrachtkoppeling, geothermie en biomassa - goed voor 42 procent van alle hernieuwbare energie in ons land en heeft de afgesproken doelen (vermindering emissies CO2 en broeikasgassen in 2020) al gehaald.

Energiebelasting

Er is in de toekomst veel meer mogelijk: boeren en tuinders kunnen op grotere schaal energie gaan leveren aan de buren wanneer als de energiebelasting wordt geschrapt.

Dan zullen lokale energiecoöperaties ontstaan, waardoor het landelijk gebied in belangrijke mate zelfvoorzienend wordt wat betreft groene energie.

Nu is er wel een belastingvrijstelling voor auto's met een stekker, maar duurzame energie opwekken voor de buurman blijft een fiscale melkkoe. LTO wil een einde aan die ongelijkheid.

Asbestsanering

Ook maakt LTO zich sterk voor een eenvoudig beleid om alle asbesthoudende daken op stallen en bedrijfsgebouwen te verwijderen. De saneringskosten en vervangende investeringen worden geraamd op respectievelijk 1 miljard euro en 3,25 miljard euro.

Ons dringende advies: maak een nationaal Deltaplan. Asbestsanering combineren met investeren in groene energie (asbest eraf , zonepanelen erop) is een opsteker voor de uitvoering van het energieakkoord én voor het klimaatneutraal maken van het platteland.

De nieuwe economie? Het Nederlandse platteland is er klaar voor. Nu Den Haag nog.

Albert Jan Maat
voorzitter LTO Nederland
@AlbertJanMaat