Voorjaarskuil: laag eiwit, veel suiker

Ida HylkemaDe vroege voorjaarskuilen van dit jaar hebben een aanmerkelijk lager eiwitgehalte, terwijl de hoeveelheid energie een stuk hoger is dan de voorjaarskuilen van vorig jaar. Uit de analyse van Blgg blijkt dat het ruw eiwit (RE) in de eerste voorjaarskuilen van dit jaar 149 gram per kilo droge stof is, tegenover 170 vorig jaar en 150 in 2013. RE-totaal is 162 gram per kilo droge stof (2014: 187 en 2013: 166).
Het suikergehalte is dit jaar juist erg hoog: 122 gram per kilo droge stof, tegenover 74 vorig jaar en 61 in 2013. Dit leidt ook tot een hogere voederwaarde: de eerste voorjaarskuilen van dit jaar hebben een VEM per kilo droge stof van 952, tegenover 940 vorig jaar en 906 in 2013.
De resultaten hebben te maken met het koele droge, maar zonnige voorjaar. ‘Dat heeft de mineralisatie van de stikstof beperkt, maar gezorgd voor een sterke suikerproductie’, legt productmanager Gerard Abbink van Blgg uit. Door de hoge energiewaarden en de lage gehaltes ruw eiwit is het OEB erg laag, namelijk 18 gram per kilo droge stof (2014: 49, 2013: 35). ‘Dit zal het ureumgehalte in de melk wat drukken’, verwacht Abbink. ‘Iets wat de veehouders die al vers gras gevoerd hebben vast en zeker hebben gemerkt.’
De eerste kuilen van 2015 zijn wat droger ingekuild dan vorige jaren. Dat kan dit jaar gunstig uitpakken, omdat de energierijke kuilenzo wat langzamer verteren. Daardoor zullen ze minder snel tot een pensverzuring leiden. De hoge energiegehaltes kunnen daardoor ook goed benut worden door de koeien, verwacht Abbink. ‘Over het algemeen is de kwaliteit van deze kuilen erg goed en zullen ze erg smakelijk zijn voor het melkvee.’

Bijproducten

De grasproeven die Agrifirm heeft gedaan in Lelystad en Vredepeel, onderschrijven dit beeld. Ook uit deze proeven blijkt dat het ruw eiwit in het gemaaide voorjaarsgras laag is. Het suikergehalte ligt hoger dan gemiddeld.
Leo Tjoonk, kennisontwikkelaar ruwvoerteelt van Agrifirm, raadt aan niet te veel energierijke bijproducten zoals perspulp of aardappelvezel te kopen. Bierbostel of Proti+ - een mengsel van bierbostel, tarwegistconcentraat en droge bietenpulp -past beter bij een graskuil met een laag eiwit- en hoog suikergehalte, stelt hij.
Om de volgende snedes meer eiwit in de kuil te krijgen adviseert hij om wat korter te maaien. Belangrijk is om genoeg structuur in het rantsoen te houden, omdat door het hoge suikergehalte van de kuil het gevaar bestaat van pensverzuring.
Tjoonk verwacht dat het eiwitgehalte in de iets latere voorjaarskuilen nog lager zal zijn. ‘Een ruw eiwit van 149 valt me nog mee, dit zal nog zakken. Dat heeft te maken met het groeiseizoen: het gras in de latere kuilen is iets ouder, terwijl het suikergehalte wellicht nog hoger is. Door de koudere nachten in combinatie met veel licht overdag is er veel suikervorming geweest. Dit remt het eiwitgehalte.’
Niet overal in het land is overigens al veel gras ingekuild. Terwijl sommige melkveehouders al toe zijn aan de derde snede, schrapen veehouders die het afgelopen voorjaar te maken hadden met veel muizenschade moeizaam de eerste snede binnen. Door het koude en droge voorjaar staat veel land dat in het voorjaar opnieuw is ingezaaid er nog slecht voor en is de opbrengst minimaal.