Creatief met kersen in Loosbroek

Waar iemand anders denkt: ‘Hoe krijg ik dat water ooit nog van een acceptabele gietkwaliteit?, zien de ondernemer en zijn vrouw kansen omdat het water uitzonderlijke eigenschappen heeft. Deze manier van denken doorspekt hun hele ondernemerschap en leidt steeds tot nieuwe initiatieven. Voor een flink deel succesvol en voor een klein deel geruisloos door de achterdeur afgevoerd, zoals het idee van basisch flessenwater.
In 2007 kocht het stel een boerderij in Nistelrode om daar rustig te wonen, weg van de hectiek van De Heische Hoeve in Loosbroek (zie kader). ‘Bij het voorlopige koopcontract zat als extraatje een brief van de gemeente. Het was niet de bedoeling dat we daar alleen gingen wonen. Het moest een economisch volwaardig agrarisch bedrijf blijven’, vertelt Ezra Leeger.
Maar wat kun je op 3,5 hectare? Na een avondje googelen waren de ondernemers eruit. In het verleden was de streek, van Mierlo tot de Maashorst, beroemd vanwege kersenteelt. Een uitstekende voedingsbodem voor een authentiek streekproduct.
‘We werden niet gehinderd door enige kennis van zaken’, zegt Hurkmans lachend. ‘En de teelt is best lastig. Overigens maar goed ook, want anders zou iedereen het gaan doen.’
Zijn vrouw ging cursussen volgen. In haar mantelpakje en op hoge hakken, als enige vrouw tussen de fruittelers bij PPO Randwijk. Ze schrijft er stukjes over in haar blog op www.klompenennaaldhakken.nl.
Met de productie van de locatie in Nistelrode en een perceel in Loosbroek hebben de ondernemers meteen een procent marktaandeel, want het Nederlandse areaal telt slechts 400 hectare. ‘De retail schreeuwt om Nederlandse kersen, maar die zijn te weinig beschikbaar. Je vult dus een latente marktvraag in’, zegt Hurkmans. ‘Dat het areaal toch niet met sprongen groeit, komt doordat de teelt kapitaal- en kennisintensief is en bovendien sterk nachtvorstgevoelig.’
Inmiddels zijn de vorstproblemen onder controle met hulp van Frostguards – grote föhns die warme lucht de boomgaard inblazen – en luchtslangen. Een tweede domper bleek de slechte prijsvorming, ondanks die duidelijke marktvraag. Klagen bij The Greenery hielp niet en het stel liep aan tegen de leverplicht aan de veiling bij hun zoektocht naar kanalen die beter betalen.
‘Ik heb wel eens gevraagd: ‘Hoe zit het met Fair Trade voor Nederlandse boeren?’ Wij willen ook een lonende prijs’, zegt Leeger. Daarop zijn de ondernemers een deel van het eigen fruit gaan verwerken in een eigen destilleerderij. Het begon met kirsch en kersenlikeur; inmiddels zijn de roestvrijstalen vaten ook gevuld met whisky en eau de vie in verschillende smaken, terwijl op het erf als proef een vat met sjalotten staat te gisten. Ondertussen groeit het aantal eikenhouten vaten voor de rijping van de whisky gestaag.
Om verwerking van klasse I-kersen rendabel te maken, zou een fles kirsch van eigen makelij 100 euro moeten kosten. Dat betaalt natuurlijk niemand. Geen probleem, dacht Hurkmans. Je verkoopt geen literflessen, maar kleine flesjes met wat snuisterijen in een mooi doosje. Een leuk relatiegeschenk, waar mensen een goede prijs voor willen betalen. ‘Je moet niet denken in schaalvergroting, maar in schaalverkleining.’

Verhaal vertellen

En eigenlijk is die prijs van de borrels helemaal niet belangrijk. ‘We kwamen erachter dat het vertellen van het verhaal over streekproducten en destillatie veel meer oplevert dan de kersen en de drank zelf. Onze gasten van De Heische Hoeve betalen graag voor een goed verhaal en een rondleiding. Wij doen aan storyselling in plaats van aan storytelling. Een eerlijk verhaal passend bij de tijdgeest: over teelt, verwerking, milieu en gewasbescherming. Zonder eromheen te draaien. Dat willen mensen graag horen en zien.’
De aloude kersenteelt in de Maashorst krijgt een nieuw leven. Er zijn nu twaalf telers die elkaar ondersteunen en gezamenlijk activiteiten organiseren. ‘Iedereen is meer bezig met authentieke producten, ook de grote jongens. Wij hebben bijvoorbeeld oriënterende gesprekken met Van der Valk’, zegt Leeger. ‘De kunst is om er een volumekanaal van te maken.’
De vorming van ideeën gaat maar door. Zelfs tijdens een reis naar China om hun adoptiedochtertje Mei-Li op te halen. ‘Chinezen zijn gek op streekproducten. Ze willen het gezicht van de ondernemer erbij zien. Je denkt altijd dat streekproducten vooral in de eigen regio aanslaan, maar het kunnen ook exportproducten zijn.’