‘De sensoren in de stal liegen niet’

De tussenkalftijd ging in anderhalf jaar terug van 432 naar 386 dagen. De gemiddelde eerste inseminatie is gedaald van 49 naar 42 dagen. ‘Terwijl er ook koeien bij zijn die we bewust later insemineren, omdat ze nog in gewicht moeten toenemen.’
SDF is een slimme manier van boeren. Melkveehouders gebruiken sensoren zodat ze inzicht krijgen in wat er met een individuele koe gebeurt. Denk daarbij aan stappentellers, voermeetsystemen, halstransponders, oor- en staartsensoren. Met deze apparaatjes weet een boer bijvoorbeeld dat hij koe A om 3 uur moet insemineren, dat hij koe B moet behandelen vanwege een beginnende stofwisselingsziekte en dat koe C op het punt staat om te kalven.
‘Toen ik besloot om mee te doen met het project, werden alle koeien volgehangen met halstransponders en oorsensoren’, vertelt Den Hartog. ‘Al die datastromen waren nieuw voor ons. We hadden in onze melkstal niet eens melkmeters.’ Ook plaatste hij achter de melkstal een doorloopweegbrug en kregen de hoogdrachtige koeien sensoren in hun staart.
Al snel merkte de veehouder dat de sensoren hem enorm hielpen bij het verzorgen van zijn melkkoeien. ‘Ze signaleren eerder afwijkingen dan wij mensen dat kunnen. Je krijgt een melding van koeien die uit de band springen. Denk aan een verhoogde activiteit of verminderde voeropname. De sensoren liegen niet.’
Op het beeldscherm in de kantine en de mobiele telefoon is te zien welke koeien zorg nodig hebben. Deze geselecteerde meldingskoeien worden één voor één nagelopen. Een koe die bijvoorbeeld een half uur minder vreet, een lagere temperatuur heeft en minder herkauwt, verschijnt meteen op het beeldscherm.
Den Hartog: ‘Het zijn de eerste symptomen van slepende melkziekte die je met het blote oog niet kunt waarnemen. Door direct in te grijpen voorkom je dat het dier ziek wordt. Eigenlijk zijn die sensoren extra ogen in de stal. We werken preventiever en willen daar in de toekomst nog verder de nadruk op leggen. Een koe vliegt daardoor minder snel uit de bocht.’
Deze kordate aanpak leidt naast een lagere tussenkalftijd tot lager inseminatiegetal, minder uitval en hogere levensproductie.

Feestje

Vanwege de vele datastromen, het grote aantal koeien én het vreemde personeel is een gestructureerde werkwijze op dit bedrijf noodzakelijk. Protocollair werken, volgens een vaste werkwijze, past daar goed bij, Den Hartog deed dat al een aantal jaren.
De veehouder doet de sensoren niet meer de deur uit. ‘Ga je een avondje uit, dan weet je dat die tochtige koe tóch wordt geregistreerd.’