Nieuwe aanpak van gezinsbedrijf

Eric PelleboerVoor NAJK stond afgelopen jaar het agrarisch gezinsbedrijf centraal. Ingegeven door de Verenigde Naties die 2014 uitriepen tot jaar van het agrarisch gezinsbedrijf. In onze sector is het gezinsbedrijf de meest voorkomende bedrijfsvorm.
NAJK wil vooruitstrevend zijn, maar ook kritisch. We zijn actief in een sector die continu aan verandering onderhevig is en die bovendien enorm dynamisch is, maar daarin is ons businessmodel altijd hetzelfde gebleven. Daardoor rees de vraag: ‘Zijn we met dit bedrijfsmodel wel toekomstbestendig?’
Niemand van ons had een passend antwoord paraat. Reden voor ons om deze vraag in breder perspectief te stellen en vanuit verschillende invalshoeken te bekijken.
En dat hebben we gedaan. Alle dagelijks bestuursleden van NAJK hebben opiniestukken vanuit hun eigen portefeuille geschreven. We hebben van gedachten gewisseld met onze leden en externe partijen. Tot slot hebben we groots uitgepakt met het NAJK-symposium ‘Van Traditie naar Ambitie’ op 20 november.
Door je kritisch op te stellen en buiten geijkte kaders te denken, zet je de eerste stappen die nodig zijn voor de toekomst. Voor jonge boeren en tuinders, dé voedselproducenten van de toekomst, is immers een belangrijke rol weggelegd in het wereldvoedselvraagstuk. Of dit gebeurt met of zonder het agrarisch gezinsbedrijf is ondergeschikt.
Wat kunnen we concluderen na 2014? Allereerst dat de rol van het gezinsbedrijf in de agrarische sector ook in de toekomst onverminderd groot zal blijven.
Maar ook dat bedrijfsovername van ouders op zoon of dochter geen vanzelfsprekendheid meer is.
En dat de behoefte toeneemt aan ontwikkeling van en beschikking over alternatieve bedrijfs- en financieringsvormen. Bedrijfsovernamekandidaten zien daarin een noodzaak. Zij verwachten deze nieuwe vormen nodig te hebben voor het realiseren van een succesvolle bedrijfsovername.

Snelheid te laag

De toegang tot alternatieve bedrijfs- en financieringsvormen is voor een steeds grotere groep de enige mogelijkheid om het door hen gedroomde beroep uit te kunnen oefenen. Logischerwijs zou de ontwikkeling van alternatieve bedrijfs- en financieringsvormen worden aangejaagd door de vraag. Het blijkt echter dat deze ontwikkeling niet met de gewenste snelheid plaatsvindt.
Ook voor jongeren zonder agrarisch bedrijf in de familie is een vlotte ontwikkeling van alternatieve bedrijfs- en financieringsvormen nu gewenst. Dit resulteert in kansen voor buitenfamiliaire bedrijfsovernames. Iets wat we, gelet op de toenemende vergrijzing in de agrarische sector, alleen maar moeten stimuleren.
Toetreders van buiten de landbouw en alternatieve bedrijfs- en financieringsvormen moeten we zo veel mogelijk verwelkomen. De angst dat de identiteit van het authentieke bedrijf verloren gaat, is voor sommigen een doemscenario. Wij, jonge boeren en tuinders, zijn daar niet bang voor.
Ondanks moderne ontwikkelingen blijven traditie, historie, identiteit en verbondenheid met het agrarisch bedrijf bestaan. Elementen van onschatbare waarde, zodat wij, jongeren, ‘Van Traditie naar Ambitie’ gaan.