‘Verdiepen in WOZ-waarde loont’

Ook klopten afmetingen niet en werden er panden gewaardeerd die er niet waren. Hierdoor werden de agrarische opstallen in de gemeente gemiddeld 14 procent hoger gewaardeerd, zeggen de boeren.
Daarbij komt dat een te hoge waarde zorgt voor een stijging van de waterschapsbelasting, het eigenwoningforfait en invloed heeft op de afschrijving van gebouwen. ‘We wilden een correct systeem’, voegt melkveehouder Klaas Komrij uit Grijpskerk toe.
De gemeente reageerde defensief toen de boeren dat aankaartten, zeggen de melkveehouders aan de keukentafel van Feitsma. Komrij: ‘Het systeem moest en zou erdoor komen.’
Voor de boeren reden genoeg om onafhankelijke taxateurs in de arm te nemen. Het verschil in de taxatie van een gemeentelijke taxateur en de taxateurs van de boeren was groot; soms ging het om bijna 200.000 euro.
‘De gemeentelijke taxateurs maakten een ruwe taxatie, vaak vanachter hun bureau. Als gemeenten minder op locatie gaan kijken, moet een toelichting in de landelijke agrarische taxatiewijzer kwalitatief uitstekend zijn’, constateert taxateur Jouke Havinga van Havinga agrarische makelaardij, die de opstallen van Anne Buist uit Den Horn opnieuw taxeerde.
Zo waardeerde de gemeentelijke taxateur een stal van Buist hoger, vanwege de aanwezigheid van paardenboxen. De rechter was het met Havinga eens dat de boxen roerende zaken zijn en niet gewaardeerd moeten worden. ‘Ik haal de voerhekken weg als de paarden buiten lopen en gebruik de ruimte voor opslag’, legt Buist uit.

Beperkingen

De ligging van het bedrijf was een ander punt dat leidde tot succes bij de rechter. De boeren beargumenteerden dat de gemeente rekening moet houden met beperkingen zoals een dubbelbestemming archeologische waarde, maar ook beperkingen van wegen. ‘Mijn zoon komt volgend jaar in het bedrijf; ik oriënteer mij op uitbreiding’, zegt Buist die nu 75 koeien melkt. Woonboten in het Aduarderdiep, die de gemeente tijdelijk toestaat, beperken hem in de uitbreiding.
De boeren hebben de gemeente hiermee een spiegel voorgehouden, stelt Feitsma. ‘Zuidhorn krijgt het feit dat ze de boten in het water bij Buist al vijftien jaar tijdelijk toestaat als een boemerang terug, doordat ze nu minder OZB-inkomsten binnenhaalt. Ook bij zaken als natuurontwikkeling en weidevogelgebieden kunnen wij nu met de WOZ-beschikking terugslaan. Er is maar één ding leidend en dat is de markt.’
Taxateur Havinga voegt toe: ‘Taxeren van opstallen is maatwerk. Daar leent het huidige Tiox-systeem zich niet voor. Dat is een spanningsveld.’
Waar de ondernemers bij de rechter op tien onderdelen bezwaar maakten, moest de gemeente de WOZ-beschikking op acht punten bijstellen, geven de boeren aan. Met terugwerkende kracht krijgen zij over de jaren 2010 tot 2013 een nieuwe, lagere beschikking.
Daarnaast gaat LTO met de Waarderingskamer en Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) in gesprek om de toelichting bij de taxatiewijzer nog verder te verbeteren (zie kader). Hierdoor komen gemeenten in een spagaat te zitten, verwachten de boeren.
‘Om meer kennis van de markt te hebben, is meer deskundigheid van de gemeentelijke taxateurs verreist. Terwijl ze met het systeem juist hoopten de taxatie te vergemakkelijken. Het taxatiesysteem gaat de gemeenten meer kosten dan dat het hun oplevert’, concludeert Feitsma.
Havinga gaat nog een stap verder: ‘De rechter was gevoelig voor onze argumenten. Hiermee is de zwakte van het Tiox-systeem aangetoond. We moeten naar een systeem dat veel meer rekent met nuances.’
Door hun rechtsgang zullen ook in andere delen van Nederland boeren gaan procederen tegen hun WOZ-beschikking, stellen de Groningse ondernemers. Beleidsadviseur Taeke Wahle van LTO Noord ving al verschillende geluiden hierover op. ‘Het is een zaak van lange adem, maar hiermee is bewezen dat je verdiepen in het WOZ-systeem loont.’
Gemeente Zuidhorn was vanwege de vakantie niet bereikbaar voor commentaar.