Aflandnotering

Nieuwe Oogst schreef vorige week over de op handen zijnde aflandnotering van aardappelen door de beurzen in Emmeloord en Goes. Tot enkele decennia geleden was de consumptieaardappelteelt vooral voorbehouden aan de kleigebieden. Doorgaans een teelt van prima kwaliteit met mogelijkheden voor diverse bestemmingen, zoals tafel, export, frites en chips.
Bovendien waren de aardappelen goed bewaarbaar. Omdat de markt tijdens de oogst vooral werd gedomineerd door de (on)mogelijkheid van rooien, het weer dus, en daarmee per dag kon verschillen, is in het verleden besloten pas te beginnen met noteren uit de bewaring. Traditioneel is dit rond 1 november.
Sinds de jaren tachtig is de aardappelteelt in de zandgebieden flink gegroeid. Die teelt is opgepakt door gespecialiseerde, grootschalige bedrijven. Zij richten zich voornamelijk op de verwerkende industrie. De bewaarbaarheid van de aardappelen is beperkter, maar de telers zijn in staat minder weersafhankelijk vanaf eind juli tot begin november direct afland aan de fabriek te leveren. Hierdoor heeft de zandaardappel een krachtige kostprijspositie en groeit het areaal.
Het probleem is dat op het moment van de eerste notering, rond 1 november, al twee derde van de zandaardappelen is verhandeld. Telers die hun aardappelen tot die tijd willen vermarkten, hebben vanuit de beurzen geen referentiekader. Vandaar de roep vanuit de zandgebieden om een aflandnotering.
Door de minder brede inzetbaarheid van zandaardappelen was er lange tijd vanuit de kleigebieden een aarzelende houding ten aanzien van een aflandnotering. Ze vrezen een prijsdrukkend effect.
De oplossing ligt in het helder benoemen van de verschillende marktsegmenten. Als er in een week van een marktsegment voldoende transacties van volume zijn, dan rechtvaardigt dit een notering. Afland vanuit zand voor de fritesindustrie in september en oktober voldoet hier zeker aan.

Adrie Bossers