ZLTO Akkerbouw werkt aan maatwerk

Akkerbouwers in Zuid-Nederland hopen op maatwerk op bedrijfsniveau, want ze lopen te hoop tegen onhoudbare gebruiksnormen. ‘Ik ben boos, want dit beleid doet geen recht aan boeren die goed met gewas, bodem en milieu omgaan.’


ZLTO-portefeuillehouder Akkerbouw Adrie Bossers zegt het klip en kaar. ‘De gevolgen van het vijfde actieprogramma Nitraatrichtlijn zijn onacceptabel. Voor alle open teelten, maar zeker voor de akkerbouw. Overal in het Zuiden zie je door de krappe fosfaatgebruiksnormen de bodemvruchtbaarheid teruglopen en de opbrengsten door te weinig stikstofgebruiksruimte onder druk staan. In het Zuidoosten is een optimale opbrengst zelfs niet meer mogelijk.’
Door het aangescherpte generieke mineralenbeleid is het steeds moeilijker om de gewassen goed te laten groeien, zeker in een intensief bouwplan. ‘Voor de korte termijn kunnen we nog teren op in het verleden opgebouwde voorraden’, schat Bossers in. ‘Maar ik vrees de middellange termijn.’
De vochtvoorziening leidt volgens Bossers onder de afnemende bodemvruchtbaarheid, net als de bewerkbaarheid en de nalevering van stikstof. ‘Dit proces wordt alleen maar versneld door het huidige beleid en dat is onacceptabel. Dit beleid biedt geen ruimte aan boeren met goed mineralenmanagement en zet boeren die kiezen voor illegaal gebruik op voorsprong. Het draagvlak voor dit beleid daalt nog harder dan de bodemvruchtbaarheid’, verzucht hij.

Burgerlijke ongehoorzaamheid

Bossers vreest dat gefrustreerde boeren het heft in eigen hand nemen. ‘Dan zijn we nog verder van huis. Behalve dat het slecht is voor het individu en de sector als geheel, leidt burgerlijke ongehoorzaamheid ertoe dat de doelstellingen nog moeilijker worden gehaald. Het gevolg kunnen nog scherpere normen zijn’, vreest hij.
De huidige fosfaataanvoer is bij veel akkerbouwers minder dan de afvoer via de oogst. Dat probleem neemt alleen maar toe. ‘De suikeropbrengst is de laatste tien jaar met tonnen per hectare toegenomen en in de tarwe lopen projecten om de opbrengst richting de 15 ton per hectare te brengen. Andere gewassen volgen. Dit generieke beleid staat haaks op de praktijk van alledag’, vindt Bossers.
Generiek beleid dat voor iedereen geldt, is sowieso niet meer van deze tijd, vindt de akkerbouwvoorman. ‘Zet tien akerbouwers uit één gebied op een rij en je zult zien dat ze allemaal anders zijn. Ze werken anders, telen anders en halen andere opbrengsten. Maatwerk is dus op zijn plaats.’
Gelukkig biedt het vijfde actieprogramma Nitraatrichtlijn ruimte voor een stukje maatwerk, zegt Bossers: de zogenoemde equivalente maatregelen. ‘Het is mogelijk dat boeren op individueel of regionaal niveau maatwerk leveren en zo gebruiksruimte verdienen. Componenten daarvoor zijn onder meer de gebruikte mineralen, het bouwplan en de gerealiseerde opbrengst.’
Op dit moment werken een stuurgroep en wetenschappers van Wageningen UR een methodiek en tool uit. De bedoeling is deze voor het seizoen 2015 uit te rollen. ‘Niet als pilot, maar meteen voor iedereen’, aldus Bossers.

Haalbaar

Of die ambitieuze planning haalbaar is? De akkerbouwvoorman hoopt het. ‘Als de overheid geen problemen maakt en er voldoende ruimte voor equivalente maatregelen komt, moet het lukken. Maar er zal altijd een groep boeren zijn die er geen gebruik van wil of kan maken.’
De verwachtingen van Bossers voor het maatwerkpakket zijn best hoog. Inspiratie haalt hij onder andere uit de Kringloopwijzer in de melkveehouderij en het bedrijfswaterplan dat ondernemers beregeningsruimte biedt. ‘Als het nou niet lukt, dan nemen we hardere maatregelen en stappen we naar de rechter’, klinkt Bossers strijdvaardig. ‘Als de overheid zo’n grote groep ondernemers belemmert in haar bedrijfsvoering, wil ik wel eens weten wat een rechter daarvan vindt. Ik heb zo mijn twijfels over de juridische houdbaarheid.’
Ondertussen doen akkerbouwers er volgens Bossers goed aan om elkaar op te blijven zoeken en te onderzoeken wat ze op regionaal niveau samen kunnen doen. ‘Je ziet bijvoorbeeld op Tholen boeren heel goed samenwerken en dat blijkt een bron van inspiratie. Zowel voor henzelf, als collega-boeren, bestuurders en medewerkers van ZLTO.’

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer