Doorgaan of stoppen

De schaalvergroting zet door. Iedere dag verdwijnen 5 agrarische bedrijven van het toneel. Het aantal professionele agrarische bedrijven ligt nu beneden de 50.000.

Een heel verschil met zo’n 60 jaar geleden toen Nederland alleen al in de melkveehouderij 217.500 hoofdberoepsbedrijven telde. Daar zijn nu nog 8 procent van over. In dat perspectief is de terugloop van het huidige aantal niet zo spectaculair meer.

De vraag is of aan het proces van schaalvergroting ook een limiet zit. Rekenkundig de lijn doortrekkend, kom je over pakweg 15 jaar opnieuw op halvering uit en blijven tot slot een handjevol herenboeren over. Kortom, met een rekenkundige benadering sla je de plank zeker mis.

De CBS-cijfers geven aan dat het aantal grote bedrijven, met een standaardopbrengst van 500.000 of meer, toeneemt. Met 13 procent van het totale aantal, nemen ze 60 procent van de productie voor hun rekening.

De ‘grote’ bedrijven zullen nog verder groeien, en een flink aandeel van de middelgrote bedrijven sluit zich bij deze groep aan. De ‘13-60’-verhouding schuift verder op, maar of het tot ‘15-85’ komt, hangt ook af van het landbouwbeleid. Het draait om de vraag of efficiënte en goedkope voedselproductie het belangrijkste criterium blijft.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), hét adviesorgaan van de regering op dit gebied, vindt een omslag van het landbouwbeleid noodzakelijk. Nederland heeft volgens het PBL op efficiëntie het maximum behaald en moet nu gaan kiezen voor een zorgvuldige en duurzame landbouw. Laat andere landen maar een efficiëntieslag maken.

Het PBL vindt dat de overheid een belangrijke rol moet spelen door duidelijk stelling te nemen over deze ontwikkelrichting. Tussen stelling nemen en er voor gáán zit een groot verschil, namelijk er iets van vinden, of er zelf iets aan doen.

Het beleid van een zich terugtrekkende overheid is één van de speerpunten voor het gezond maken van de economie. In die context is het reëel om de rol van de overheid niet te overschatten.

Een omslag in het landbouwbeleid zal in de markt zijn bestaansrecht moeten bewijzen. Wens en werkelijkheid willen op dat punt nogal eens verschillen.

Iedere ondernemer heeft in zijn keuzes te maken met wens en werkelijkheid. Kan mijn bedrijf door, is er een opvolgingsperspectief of moet ik stoppen. Iedere dag zijn er minstens vijf ondernemers die voor de laatste optie (moeten) kiezen. Dat is de pijnlijke kant van schaalvergroting die zich niet in een cijfer laat vangen.

Berend Santema bsantema@ltonoord.nl

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 6°
    20 %
  • Maandag
    11° / 7°
    95 %
Meer weer