Pensioen niet de grond in boren

Tot nu toe heeft de sector het grote gelijk rond de landbouwvrijstelling aan haar kant weten te houden. Maar het geloof in dat grote gelijk is tanende. Op advies van de accountant sorteren steeds meer ondernemers voor op het beperken van de schade, ingeval de regeling sneuvelt.

De vergrijzers in Nederland wacht een grijze(re) toekomst nu bijna alle pensioenfondsen langdurig onder het dekkingspercentage duiken.

De meeste ondernemers bouwen hun oudedagsvoorziening niet op bij een pensioenfonds, maar in het eigen bedrijf. Hun pensioen groeit door de waardevermeerdering van het in eigendom zijnde onroerend goed en dan voor het leeuwendeel in grond.

Door de landbouwvrijstelling hoeft over de meerwaarde op grond, bij het verkopen of overdragen van het bedrijf geen belasting te worden betaald. Door de jaren heen heeft de regeling bewezen van grote waarde te zijn voor de sector. Het maakt het voor stoppers en opvolgers een stuk makkelijker.

De landbouwvrijstelling is een belangrijke pijler onder het financieel fundament van de landbouwsector. De vrijstelling is in 1941 in de wet opgenomen. Voor die tijd werd er met de Wet op het Patentrecht in 1819 al rekening gehouden met de bijzondere positie van landbouwers en van landbouwgrond.

Meerdere keren is de vrijstelling aangepast en aangescherpt, maar het bestaansrecht van de regeling is nog dezelfde. Het is de erkenning dat de landbouwer die op eigen grond zijn bedrijf uitoefent twee functies verenigt, namelijk die van landbouwer en privé-eigenaar. De privé-eigenaren van onroerend goed - alle huizenbezitters - betalen in Nederland namelijk geen belasting over de waardevermeerdering.

Het advies van accountants om je vooraf in te dekken voor het geval de landbouwregeling sneuvelt, tast indirect de rechtmatigheid van de regeling aan. Eigenlijk ben je je eigen ongelijk aan het organiseren en maak je een terugtrekkende beweging.

Het is te hopen dat de politiek er niet een nieuwmelkse koe in ontdekt, want daar wordt wel naarstig naar gezocht.

Beëindiging van de landbouwvrijstelling is niet alleen het schrappen van een fiscaliteit, maar het slopen van het pensioengebouw van de agrarische ondernemer. Daar is de korting die de pensioengenieters wacht een peulenschil bij.

Berend Santema, bsantema@ltonoord.nl