Vertragingstactiek Wiersma rond dataverzoek kost miljoenen

Nieuws Politiek Peter Smit 10 dec 2025 om 13:21uur

Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) is zeer kritisch op de handelswijze van demissionair landbouwminister Femke Wiersma bij het afhandelen van Woo-verzoeken omtrent boerendata. Door het proces te vertragen zou ze haar ministerie onnodig op hoge kosten jagen en niet voldoen aan haar wettelijke plicht.

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma tijdens een commissiedebat.

In de brief van het ACOI wordt de BBB-bewindsvrouw gewezen op haar wettelijke plicht om aan Wet open overheid (Woo)-verzoeken te voldoen. Een dergelijk verzoek van NRC, Follow the Money en Omroep Gelderland over emissiegegevens van veehouders wordt door Wiersma tegengehouden. De mediabedrijven willen met de data de effectiviteit van de stikstofaanpak controleren.

Wiersma kiest er volgens het adviescollege weer voor om bij Woo-verzoeken over emissiegegevens een onnodig dure en bureaucratische zienswijzeprocedure te doorlopen. Ondanks een eerder advies van het ACOI, gevolgd door een uitspraak van de Raad van State over dat Woo-verzoek.

15 tot 60 miljoen euro

Met deze aanpak vertraagt Wiersma opnieuw de publicatie van de gegevens. Volgens het ACOI is dat een onnodige verspilling van schaarse publieke middelen. Zo kost dit het ministerie van LVVN, ook voor toekomstige vergelijkbare verzoeken, 15 miljoen tot 60 miljoen euro per jaar.

Die zienswijzeprocedure heeft volgens het adviescollege geen enkele zin, omdat dit niet kan leiden tot inspraak in de procedure. De toekenning van een Woo-verzoek kan niet worden tegengehouden. Bovendien worden veehouders gevraagd zienswijzen op de verzoeken in te dienen, terwijl ze er niks mee bereiken.

'Bij emissiegegevens biedt de wet geen ruimte om anders te beslissen. Deze gegevens moeten op grond van de Woo openbaar worden gemaakt, vanwege het grote maatschappelijke belang van toegang tot de informatie. Ook de Autoriteit Persoonsgegevens en Raad van State bevestigden dit wettelijke kader onlangs', schrijft het ACOI aan de landbouwminister.

Eerlijk en zorgvuldig

De minister zelf heeft meermaals laten weten dat ze een 'eerlijke en zorgvuldige' procedure wil volgen bij het openbaar maken van emissiedata. Temeer omdat dit vaak is terug te leiden tot het privéadres van het bedrijf en de boer. Wiersma wil vooraf aan deze families laten weten dat hun gegevens openbaar worden gemaakt zodat ze daar ook individueel bezwaar tegen kunnen maken.

De publicatie van de woonadressen van boerenfamilies zorgde in eerdere gevallen tot een toename van incidenten met actievoerders. Dat is gebleken uit onderzoek onder leden van LTO Nederland. Dit leidde in sommige gevallen tot bedreigingen, laster en intimidatie. De belangenorganisatie is dan ook fel tegen de openbaarmaking van de door de mediabedrijven opgevraagde emissiedata.