'Luisteren is een krachtige vorm van overtuigen'

Onlangs hadden we zo'n training, verzorgd door het Nederlands Debatinstituut. Ik heb vaker debattrainingen gedaan, maar het blijft waardevol om opnieuw kennis mee te krijgen van een professional. Na een theoretische uitleg gingen we direct aan de slag: oefenen, debatteren en vooral luisteren.

Al oefenend namen we standpunten in bij verschillende stellingen. Het doel was om zoveel mogelijk deelnemers met een tegengestelde positie te overtuigen. Niet om 'te winnen', maar om te ervaren wat echt werkt. Want debatteren is een belangrijk onderdeel van belangenbehartiging.

Het draait om overtuigen, maar dat begint zelden bij jezelf. Een bekende valkuil is dat je vooral eigen argumenten blijft herhalen, in de overtuiging dat die vanzelf wel indruk maken. Maar wie echt effectief wil zijn, begint bij de ander. Luisteren is dan onmisbaar.

Alleen als je begrijpt welke beweegredenen iemand heeft, kun je die argumenten zorgvuldig weerleggen of verrijken. Door te laten zien dat je het perspectief van de ander begrijpt, ontstaat ruimte om nieuwe inzichten te delen die aansluiten bij diens belevingswereld. Soms kantelt een mening dan bijna vanzelf, simpelweg omdat iemand een perspectief krijgt aangereikt dat hij of zij nog niet had gezien.

Die gedachte bracht me bij de discussies die ik soms zie rond columns in Nieuwe Oogst. Regelmatig is er stevige kritiek op collega-bestuurders, boerencolumnisten of redacteuren. Columns raken immers aan actualiteiten in en rond onze sector, en soms komt daar ook kritisch geluid bij kijken.

Ook als die kritiek onterecht lijkt, vind ik het waardevol dat die wordt uitgediept. Het levert inzichten op, net als in een goed debat, waarmee we onterechte kritiek beter kunnen begrijpen en bestrijden.