Nieuwbouw Mevar Meeden: 'Het was uitdaging om cashgenerator aan te houden'

De oude vleesvarkensstallen uit 1991 en 1995 bepaalden jarenlang het beeld bij de oprit van het bedrijf aan het Vosseveld 9 in het Groningse Veendam. 'Ze hadden nog even meegekund', begint Wiebe in 't Hout, 'maar daarin voldoen aan de nieuwe eisen van het Beter Leven-keurmerk was technisch ingewikkeld en onbetaalbaar.'

Daar kwamen nog andere uitdagingen bij: asbest op de daken, een verouderde hygiënesluis, een onpraktische routing tussen de varkens- en akkerbouwtak en een mestafvoer die niet optimaal verliep. 'Alles bij elkaar zou dat een enorme investering zijn geweest voor nog tien tot vijftien jaar extra levensduur.'

Voor de meeste hoofdbrekens zorgde de voerkeuken. Het inweekgedeelte bevond zich namelijk in een van de stallen die zou worden afgebroken. Broer en zus schetsen de enorme logistieke operatie van de afgelopen maanden, waarbij vijf keer van receptuur werd gewisseld. 'We zijn enorm geholpen door voer-systemenleverancier Weda Holland.'

Die wisselingen in receptuur kosten groei. 'Het is een uitdaging geweest om de cashgenerator aan te houden', merkt Marijke Folkers-In 't Hout op. Op het bedrijf lag de gemiddelde groei vorig jaar op 978 gram groei, bij een voerconversie van 2,42. 'Ik denk dat we dit jaar uitkomen op 930 gram groei. Het zal nog wel even duren voordat we weer op ons oude niveau zitten.'

Op het erf is het nog steeds een drukte van belang. 'Tot enkele weken geleden had ik niet durven hopen dat we nu toch zover zouden zijn', zegt Folkers-In 't Hout met een glimlach. De bouw liep vertraging op doordat de staalconstructie niet volgens afspraak voor de bouwvak kon worden geleverd. De bouw en de afwerking van de stal vielen daardoor samen met de oogst.

'Al het werk in de afdelingen, inclusief alles op het gebied van stroom, en het aansluiten van de voerkeuken doen we zelf. Dat maakt het extra intensief', merkt In 't Hout op. Zijn zus vult aan: 'We hebben ontzettend veel hulp gehad. Binnen het bedrijf hebben wij onszelf namelijk niet vrijgeroosterd van werk.'

Mevar Meeden biedt werk aan zeven personen. Naast broer en zus In 't Hout zijn dat hun partners Saskia en Jan, een bedrijfsleider en twee medewerkers. De inrichting van de nieuwbouw, waar ramen rondom zorgen voor veel lichtinval, is binnen het Beter Leven-keurmerk traditioneel. Er zijn negen afdelingen voor 264 vleesvarkens en een afdeling voor 132 dieren.

Elk hok biedt ruimte aan twintig dieren en per twee hokken kan worden geschakeld. Wat opvalt, zijn de drie waterpunten per afzonderlijk varkenshok. 'Moderne varkens groeien harder en produceren meer warmte. Ze hebben daardoor een grotere vochtbehoefte dan de brij kan dekken', legt In 't Hout uit. De afdelingen en de centrale gang zijn gecoat. 'Dit is een kwestie van arbeidsgemak en daarbij is vuil zo beter zichtbaar.'

Veel van wat bruikbaar was uit de oude stallen is opnieuw gebruikt. 'We houden niet van weggooien', zegt In 't Hout. Zo zijn de ventilatoren hergebruikt, maar ook het afleidingsmateriaal. Nieuw zijn de luzerneruiven en ledtubes die de tl-verlichting vervangen. De dichte vloer kan indien nodig elektrisch worden bijverwarmd.

De inweek- en voerkeuken zijn inmiddels, na een grondige revisie, op één plaats samengebracht. De installatie is uitgebreid met een schoningsmachine die het kaf en de halve korrels verwijdert. De zonnepanelen van de gesloopte staldaken blijven voorlopig nog in de opslag.

Energiebalans

Een van de redenen daarvoor is het feit dat de saldering eraf is. Maar er is nog een reden. In 't Hout: 'We waren energieneutraal. Het is nog even puzzelen hoe we dat weer kunnen worden. Eerst maar eens draaien en kijken hoe onze energiebalans eruitziet. Investeren in batterijopslag kan dan altijd nog.'

Ook de mogelijkheden van mestscheiding zijn verkend. De conclusie was echter al snel dat daarvoor op het bouwblok geen ruimte is. In combinatie met de akkerbouwtak werd 'varkens op stro' ook gezien als interessante optie. 'Maar dat zou ten koste gaan van te veel varkensplaatsen. We moeten het wel in de markt verdienen', aldus de ondernemer.

De afgelopen maanden hebben het uiterste gevraagd van alle betrokkenen. 'Je hoofd draait echt overuren', zegt Folkers-In 't Hout. Vanzelfsprekend was een open dag daarom niet. 'Maar we zijn eigenzinnig en trots. Trots op hoe het varkens- en akkerbouwbedrijf nu klaar is voor de toekomst. Dat laten we graag zien aan collega's. Maar het is ook een uitgelezen moment om de samenleving bij ons bedrijf te betrekken', besluit ze. De open dag is van 10.00 tot 17.00 uur.