Kansrijke asielzoeker mag sneller aan de slag

Nu mogen asielzoekers die in de asielprocedure zitten na zes maanden gaan werken. Straks mag dat al na drie maanden nadat hun asielprocedure is gaan lopen. Dit geldt alleen voor asielzoekers die een grotere kans hebben om in Nederland mogen blijven.

Asielzoekers met een lage kans op een asielvergunning mogen volgens de nieuwe regels juist niet meer werken. Dat geldt bijvoorbeeld voor mensen uit veilige landen, schrijft demissionair minister Mariëlle Paul van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een internetconsultatie die maandag open is gegaan.

'Wie een grote kans heeft om in Nederland te mogen blijven, moet zo snel mogelijk meedoen. Een baan is goed voor de persoon zelf. Daarnaast lever je zo ook een belangrijke bijdrage aan de economie en de samenleving. Maar wie hier niet mag blijven, mag ook niet werken. Dat is de basis voor een eerlijk, duidelijk en noodzakelijk migratiebeleid', schrijft de minister.

Lasten lidstaten verdelen

De aanleiding voor het veranderen van deze regels is het EU Asiel- en migratiepact dat op 12 juni 2026 in werking treedt. Vanaf dan geldt er één gezamenlijk Europees asielsysteem. In het pact zitten verordeningen en een richtlijn die ervoor moeten zorgen dat de instroom van asielzoekers naar Nederland en de Europese Unie (EU) afneemt. Dit moet de lasten tussen de lidstaten beter verdelen.

Het pact betekent volgens Paul een snellere procedure voor asielzoekers die afkomstig zijn uit veilige landen en daardoor weinig zicht hebben op verblijf in de EU. Dit maakt het ook makkelijker om snel te beoordelen of iemand wel of niet hier mag werken.

Tegelijkertijd wordt in de regels ook de 24 wekeneis officieel uit de regels geschrapt. Asielzoekers mochten maar 24 weken werken per periode van 52 weken. Na een uitspraak van de rechter in november 2023 dat de 24 wekeneis niet langer geldt, past het UWV deze ook al niet meer toe.

Werkgever moet vergunning aanvragen

Werkgevers moeten bij het UWV een verplichte tewerkstellingsvergunning aanvragen als ze een asielzoeker willen laten werken. Sinds het niet meer uitvoeren van de 24 wekeneis is het aantal asielzoekers met een baan fors gestegen. Van ongeveer 600 verleende vergunningen in 2022 tot al ruim 16.500 vergunningen begin september van dit jaar.

Dat asielzoekers die in de procedure zitten, straks na drie maanden mogen deelnemen aan de arbeidsmarkt en ook meer weken mogen werken, is volgens de minister gunstig voor de krappe arbeidsmarkt. Ook bevordert het de integratie van deze mensen. Werk zorgt er namelijk voor dat mensen sneller de taal leren, een sociaal netwerk opbouwen en kunnen meedoen in de samenleving.

Om bovenstaande regels te kunnen invoeren moeten het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen 2022 en de Regeling uitvoering Wet arbeid vreemdelingen 2022 worden gewijzigd. Deze voorgenomen wijzigingen zijn op 3 november in internetconsultatie gegaan. Tot en met 30 november 2025 kan eenieder daar reageren op het voorstel.