80 procent minder ammoniak uit wroetstal met gespeende biggen

Het onderzoek naar het effect van de wroetstal op de emissies is uitgevoerd op het bedrijf van de familie Tijink in het Overijsselse Almelo. Het grootste deel van het hok voor de biggen heeft een dik strooiselpakket. Achterin het hok ligt een rooster met daaronder een mestschuif. De urine loopt hier direct weg naar een dichte opslag. De vaste mest wordt acht tot twaalf keer per dag uit de stal verwijderd. De aanvoer van verse lucht via grondbuizen zorgt voor een goed klimaat in de afdeling. Daardoor wordt het in de zomer nooit heet en in de winter nooit koud. Voorin het hok zit een dubbelwandige opklapbare afdekking waaronder een microklimaat voor de biggen heerst.

In de stal zijn gedurende alle seizoenen bij jonge en oudere biggen de emissies gemeten. Daarbij zijn de emissies in de wroetstal vergeleken met een controleafdeling op hetzelfde bedrijf.

Gemiddeld genomen over alle metingen komt de reductie van de ammoniakemissie uit op 79,4 procent ten opzichte van de 0,69 kilo ammoniak per jaar in een reguliere stal voor gespeende biggen. Ten opzichte van de controleafdeling is de gemeten reductie van de ammoniakemissie 62,9 procent, omdat in de controleafdeling de ammoniakemissie met 0,42 kilo ammoniak ook al lager is dan in een reguliere biggenafdeling.

Bijna 100 procent minder methaan

De reductie van de methaanemissie is met 97,8 procent ten opzichte van de controleafdeling nog veel groter. Volgens de onderzoekers heeft ook deze reductie veel te maken met de directe scheiding van de mest en de frequente afvoer naar aparte opslagen buiten de stal. Hierdoor is er niet of nauwelijks sprake van anaerobe afbraak (afbraak zonder zuurstof) en dat voorkomt de vorming van methaan.

Ook de lachgasemissie bleek met 97,6 procent veel lager dan de emissie in de controleafdeling. Wel geldt hierbij dat de emissie van lachgas (N2O) in de controleafdeling veel hoger ligt dan de in eerdere onderzoeken gemeten emissie van lachgas. Om hier meer inzicht in te krijgen, zou nader onderzoek nodig zijn.

De wroetstal verlaagt de geuremissie met 36,9 procent ten opzichte van de bestaande emissiefactor voor overige huisvestingssystemen voor gespeende biggen. Dat zijn systemen zonder aanpassingen om de ammoniakemissie te reduceren. Ingeschat was een geurreductie van 70 procent, gebaseerd op metingen in een wroetstal voor vleesvarkens. Mogelijke verklaringen voor de afwijking zijn onder meer verschillen in diercategorie (geen vleesvarkens maar biggen), een ander ventilatiesysteem en een andere temperatuur dan bij de vleesvarkens. De onderzoekers raden aanvullend onderzoek aan om de effecten van temperatuur en ventilatie op de hokcondities en op geuremissie beter te begrijpen.

Meer stof

Het strooisel in de wroetstal heeft als nadeel een verhoogde stofuitstoot. Die ligt 140 procent hoger dan in een reguliere stal met volledig rooster waar geen strooisel wordt gebruikt. Wel zijn vanaf het begin van de proefperiode ionisatielampen in dit systeem toegepast.

De toename in fijnstofemissie wordt mogelijk veroorzaakt door het gebruik van droog strooisel dat niet in contact komt met mest of urine, waardoor het makkelijker verstoft. Om dit tegen te gaan, wordt aanbevolen om stofarm strooisel toe te passen en het strooisel regelmatig te verversen. Verdere optimalisatie van het strooiselbeheer kan deze ongewenste bijwerking minimaliseren.

Dat het strooisel in de wroetstal schoon en droog blijft door een goede hokinrichting en optimaal stalklimaat is wel gunstig voor het dierenwelzijn en gedrag van de biggen, maar dus ook voor de emissies op stof na.