Commissie luidt noodklok: 'Eet minder vlees en meer groenten en granen'

De commissie bestaat uit experts van onder meer het Potsdam Institute for Climate Impact Research in Duitsland en de Harvard T.H. Chan School of Public Health in de Verenigde Staten. De experts signaleren dat het huidige voedselsysteem verantwoordelijk is voor ongeveer 30 procent van de broeikasgasemissies die klimaatverandering veroorzaken.

'Zelfs wanneer er een wereldwijde energietransitie plaatsvindt waarbij afstand wordt genomen van fossiele brandstoffen, zal het voedselsysteem ervoor zorgen dat de klimaatdoelstelling van 1,5 graad Celsius wordt overschreden', melden zij.

Ook wordt volgens de experts de planetaire grens voor stikstof- en fosforstromen overschreden door het huidige voedselsysteem. De grens voor het stikstofoverschot op landbouwgrond is vastgesteld op 57 teragram stikstof per jaar. Op dit moment is dat 119 teragram. Bij fosfor is het streven 6,2 teragram fosforverlies naar het oppervlaktewater per jaar. Dat is nu 9,7 teragram. Hiervan is zo'n 7,2 teragram per jaar afkomstig van voedselsystemen.

Overwegend plantaardig

Net als in een eerder onderzoek uit 2019 handhaaft de commissie het Planetary Health Diet (PHD) als leidraad voor gezonde voeding. Dit betekent een overwegend plantaardig voedingspatroon, met gematigde inname van dierlijke producten en minimale consumptie van toegevoegde suikers, verzadigde vetten en zout.

In de praktijk betekent dit 15 gram roodvlees per dag, wat overeenkomt met één portie per week. Voor gevogelte, vis en schaaldieren wordt 30 gram per dag aanbevolen. Verder wordt 250 gram melk of zuivelequivalenten aangeraden, twee eieren per week en 5 gram dierlijke vetten. Voor volle granen, groenten en fruit geldt een aanbevolen dagelijkse inname van respectievelijk 210, 300 en 200 gram.

Sterfgevallen voorkomen

Een overstap naar het PHD-dieet zou volgens de experts globaal circa 15 miljoen sterfgevallen per jaar kunnen voorkomen. Vooral overmatige consumptie van roodvlees, wat kan leiden tot hartziekten en diabetes, is vandaag de dag een reden voor overlijden.

'Ook toegevoegde suikers en verzadigde vetten kunnen tot soortgelijke kwalen leiden, omdat er een positief verband is met gewichtstoename. Dit leidt tot meer dan 75.000 doden per jaar. Verder leidt overmatige inname van natrium (meer dan 2 gram per dag) tot een verhoogd risico op suikerziekten', meldt EAT-Lancet Commission.