Prima groeiseizoen voor vroege percelen zaaiuien

'Normaal kan ik aan het begin van de schoolvakanties nog wel twee weken vrij plannen. Maar dit jaar was dat lastig, omdat we eind juli en begin augustus al veel zaaiuien konden rooien en laden', vertelt Machiel Boons. Met zijn eigen bedrijf Uienradar doet hij commissiehandel en werkt daarbij samen met enkele regionale inkooppartners verspreid over het land.

Voor Boons is de vroege ontwikkeling van de uien het kenmerk van groeiseizoen 2025. 'De meeste percelen zijn op tijd ingezaaid en door het relatief droge voorjaar heeft het uiengewas goed kunnen wortelen. Zeker voor de vroege percelen geldt dat er tijdens de bollingsfase regelmatig regen is gevallen en dat heeft geresulteerd in redelijke tot goede opbrengsten.'

Van percelen op lichtere gronden in Oost-Brabant, Drenthe en Overijssel zijn opbrengsten van 70 tot 80 ton per hectare geen uitzondering, meldt Boons. Gemiddeld gaat de commissionair uit van 50 tot 55 ton. Hij geeft daarbij aan dat juist op de wat latere percelen de opbrengsten hooguit gemiddeld zijn. Een verklaring voor de opbrengstverschillen is volgens hem de impact van de droogte en hitte in augustus.

Niet profiteren van nagroei

'Waar vroege percelen zeker in het noorden en oosten van het land op tijd wat vocht kregen tijdens de bolling van de uien, geldt dat niet voor de latere percelen. Daarom merken we nu dat de opbrengsten op sommige bedrijven wat tegenvallen', zegt Boons. 'Door de hitte profiteren de gewassen daar niet optimaal van de nagroei en dat is terug te zien in de grofte van de uien. Er komt veelal genoeg tal van het land, maar de maatsortering is aan de fijne kant.'

Aan het begin van deze week schatte Boons in dat in het zuiden van het land 80 tot 90 procent van de uien al gerooid is. In het noorden loopt de oogst iets achter en wachten telers op enkele droge dagen om de laatste 30 tot 40 procent van de uien binnen te rijden. Naast de redelijke tot gemiddelde opbrengsten is de uienhandelaar ook goed te spreken over de kwaliteit.

Boons: 'Wij tarreren veel partijen voor de handel en tot dusver vallen de uitvalcijfers mee. In Flevoland en ook van andere kleigronden komen we hier en daar in de uien wat fusarium tegen. Dat vraagt om aandacht. Verder is met name de bacteriedruk een stuk lager dan vorig jaar. Het is nu afwachten hoe de kwaliteit is van de later geoogste percelen, maar over het algemeen verwachten we dat ook de bewaarbaarheid goed zal zijn.'

Ook wat betreft gewasbescherming was het geen lastig teeltjaar, verklaart Boons aansluitend op de kwaliteit van de uien. Valse meeldauw zorgde in tegenstelling tot voorgaande jaren niet voor grote problemen. In augustus was er vanwege de aanhoudende hoge temperaturen even zorg over de beheersing van trips, maar uiteindelijk bleef ook daarvan de gewasschade beperkt.

Foort Boone van sorteer- en verpakbedrijf Gebroeders Boone in het Zeeuwse Oostdijk vertelt dat hij landelijk zaaiuien inkoopt. Waar Boons wijst op een variatie tussen vroegere en latere percelen, ziet Boone ook duidelijke verschillen tussen uien uit noordelijke teeltgebieden en uit het zuidwesten. 'In het midden en het noorden van het land waren de groeiomstandigheden veelal gunstiger dit jaar, wij merken dat aan de maatsortering. Door droogte zijn met name de Zeeuwse uien wat fijner.'

Veel aanbod, veel vraag

Het uienbedrijf draait momenteel op volle capaciteit. Er is genoeg aanvoer van veldgewas zaaiuien die afland geleverd worden. 'We sorteren en verpakken in elk gewenst volume, veelal voor exporteurs. Er is veel aanbod en gelukkig ook al veel vraag, zowel naar geel als rood. Dat is wel belangrijk zo vroeg in het seizoen, omdat de oogst toch ongeveer drie weken eerder is dan we gewend zijn', geeft Boone aan.

Bij de aanvoer voor verwerking gaan de uien bij Gebroeders Boone eerst over een leesband. Daar worden de laatste verkeerde uien uitgeraapt. Ook Boone is niet ontevreden over de kwaliteit van de uien, maar stelt wel dat fusarium opnieuw om aandacht vraagt. 'Als wij al tarra hebben, dan betreft het aantastingen vanwege fusarium. Tot dusver hebben we dit seizoen één partij moeten weigeren, omdat we geen risico willen lopen in de afzet en geen slechte uien in de zakjes willen doen.'