Gebrek aan vraag zet vrije teler vrije aardappelen voor blok

Voor vrije aardappelen en meeleveraardappelen is de markt dit jaar een probleem. Aardappelverwerkers hebben te maken met een afnemende afzet en daarom geen belang bij grondstof die ze niet hebben gecontracteerd. Dit uit zich al wekenlang in een markt waarin geen kopers zijn voor aardappelen.

Grote uitbreidingen in het areaal zorgen voor een overbelasting van de markt. Met name Duitsland en Frankrijk tellen nieuwe telers, die een graantje dachten mee te pikken van de successen in de afgelopen jaren. De nieuwkomers komen van een koude kermis thuis. Temeer omdat de fritesindustrie niet meer, maar juist minder aardappelen wil afnemen.

Verder speelt dat Europese aardappelproducten te duur zijn geworden. Daarmee spelen de bedrijven de concurrentie in de kaart en worden verwerkers geconfronteerd met een afnemende afzet. En daarom zetten de verwerkers hun grote groeiambities voorlopig in de ijskast. Dat treft de telers die in de investeringsgolf mee wilden groeien hard.

Ongunstige wisselkoerseffecten en de Amerikaanse importheffingen hebben de situatie in de laatste maanden ernstig verergert. Zozeer zelfs dat de vrije markt stil is komen te liggen. Er worden geen zaken gedaan en dat is terug te zien in het uitblijven van noteringen waar de teler zich aan kan spiegelen.

De aflandperiode was de laatste jaren al heel lastig door een gebrek aan kopers. In de afgelopen twee jaar zijn de prijzen gezakt tot zo'n 10 euro per 100 kilo. Een explosieve toename van het areaal maakt dat de problemen dit jaar nog veel groter zijn geworden. De zwakkere markt is compleet bezweken onder een toename van 55.000 hectare. Bijna de helft daarvan komt voor rekening van Frankrijk.

Tweede seizoenshelft beter

De ervaring van de afgelopen jaren leert dat de markt pas in de tweede helft van het seizoen begint te lopen. Uitzondering is het afgelopen jaar, al ging de tweede helft wel goed van start. Vooral de vraag naar Innovators zorgde voor muziek. In december 2024 bleek de vraag naar dit ras groter dan verwacht en dat trok de hele markt omhoog.

In februari viel die vraag weg en zakte de markt als een pudding in elkaar. Even leek de markt te stabiliseren op een niveau van 17,50 euro per 100 kilo, maar toenemende problemen in de afzetmarkt hebben de prijzen vanaf april verder de grond ingeboord.

Nog onduidelijk is wat de tweede helft van dit seizoen brengt. Het overschot zal dan grotendeels van de markt zijn, omdat er onvoldoende opslagcapaciteit is om al die aardappelen te kunnen bewaren. Ondertussen valt te hopen dat de export op basis van de lage prijzen nog een slag kan maken om zodoende de druk wat te verminderen.