EU extra alert vanwege bacterie op bonenzaad

Ook in Nederland zijn recent uitbraken en vondsten vastgesteld van de Cff-bacterie. De extra maatregelen moeten verdere verspreiding voorkomen, meldt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vandaag in een persbericht.

De Cff-bacterie is een quarantaineorganisme. Daarom gelden er eisen om dit organisme te weren en bestrijden. De nieuwe maatregelen hebben betrekking op zaaizaden en jonge planten van waardplanten van de bacterie. Dat betreft onder meer kousenband en soja-, pronk-, lima-, azuki-, urad-, mung-, tuin- en veldbonen en gewone snij- en sperziebonen.

De maatregelen staan in een nieuwe Europese verordening die op 23 juli in werking treedt. De NVWA benadrukt dat de extra controle en strengere importeisen alleen gelden voor uitgangsmateriaal en niet voor verse of gedroogde bonen die bestemd zijn voor menselijke consumptie en diervoer.

Surveyverplichting

Vanaf 23 juli 2025 tot en met 30 april 2029 komt er een jaarlijkse surveyverplichting in de teelt van de waardplanten. NVWA-inspecteurs controleren de gewassen op symptomen van Cff. Als ze symptomen vinden, nemen ze een monster voor verder onderzoek. De NVWA gaat ook surveys uitvoeren in stroken rondom percelen met waardplanten. Dat gebeurt om inzicht te krijgen in de verspreiding van de bacterie.

Bij een vondst legt de NVWA verdere maatregelen op. Dan gaat wellicht een onderwerkplicht gelden voor het gewas en de omliggende onkruiden. Daarnaast worden direct hygiënemaatregelen opgelegd en ook een teelt- en opplantverbod voor vlinderbloemigen voor de twee opvolgende kalenderjaren.

Bij import van zaaizaden en jonge planten van de waardplanten geldt vanaf 23 april 2026 dat het land van herkomst officieel vrij is van Cff of dat het materiaal uit een gebied komt dat officieel vrij is van de bacterie. Een andere mogelijkheid is dat het uitgangsmateriaal van een productielocatie komt die onder toezicht staat van de officiële autoriteiten. Tot slot kan het materiaal ook zijn getoetst voor de import en vrij zijn bevonden van Cff.

Verplichte importcontroles

De exporteur in het land van herkomst buiten de EU moet ervoor zorgen dat het te exporteren plantmateriaal aan een van de eerdergenoemde eisen voldoet. Verder gelden vanaf hetzelfde moment verplichte importcontroles voor zaaizaden van een deel van de genoemde waardplanten van de quarantainebacterie.

In Nederland voeren de keuringsdiensten deze importcontroles uit vanwege het verhoogde risico op besmetting. Het betekent dat inspecteurs zendingen zaaizaden van alle specifieke waardplanten gaan checken. De NVWA meldt dat Cff is aangetroffen in zendingen zaaizaden uit derde landen terwijl niet bekend was dat de bacterie daar voorkomt.